بانک مرکزی چندی پیش در راستای جذب نقدینگی دو سیاست را در دستور کار خود قرار داد؛ از سویی پیش فروش سکه را در بهمنماه شروع کرد تا با ایجاد شرایط جذاب، بستر مناسب را برای خرید از سوی مردم فراهم کند تا بدینوسیله بخشی از نقدینگی را از سطح جامعه جمع کند و از سوی دیگر پیش فروش اوراق گواهی سپرده با سود ۲۰ درصد در بانکها را عملیاتی کرد که نرخ سود آن پنج درصد بالاتر از نرخ معمول ۱۵ درصد شبکه بانکی برای پرداخت به سپردهها بود؛ اما تمامی این تمهیدات نتوانست سرمایههای سرگردان و نقدینگی را از بازار آنگونه که مدنظر سیاستگذاران بود جمع آوری کند.
طبق آخرین آمارها حجم نقدینگی در پایان سال گذشته به ۱۵۳۰ هزار میلیارد تومان رسید که افزایش بیش از ۲۸۰ هزار میلیارد تومانی را نسبت به ابتدای همان سال نشان میدهد ضمن اینکه در سال جاری نیز این روند افزایشی ادامه پیدا کرده تا جایی که رییس اتاق بازرگانی تهران اعلام کرد «روزانه هزار میلیارد تومان به حجم نقدینگی کشور افزوده می شود».
احمد کیمیایی اسدی نایب رئیس کمیسیون تسهیل کسب و کار اتاق بازرگانی تهران در گفتگو با اگزیم نیوز با بیان اینکه روند فزاینده نقدینگی و سرگردانی آن در بازارهای غیرمولد موجب بروز التهاب در بازارهای مالی شده، اظهارداشت: بروز این نوسانات قیمتی در بازارهای مالی به دلیل کاهش سود سپردههای بانکی است. در واقع کاهش نرخ سود سپرده ها زمینه را برای ایجاد تهدید جدی درخصوص بازار طلا و ارز فراهم کرد. به عبارتی حتی اگر ۱۰ درصد از این سپردهها به سکه و دلار تبدیل شود، چالش جدی برای اقتصاد کشور به وجود می آورد.
وی با تاکید براینکه سودهای بانکی 20 درصد و در مواردی بالاتر از آن که خارج از استاندارد معمول کشور و حتی منطقه است باعث افزایش نقدینگی شده، یادآورشد: تلاش دولت طی چند سال اخیر این بوده که افزایش نقدینگی ها را به گونه ای مدیریت کنند که به صورت سپرده در بانک ها باقی بماند اما پس از رشد بازار در اواخر سال گذشته از یک سو و سیاست کاهش نرخ سود بانکی، سپرده گذاران ترجیح دادند که پول های خود را از بانکها خارج کنند و به بازارهای مالی در حال رشد از جمله سکه، ارز منتقل کنند.
نایب رئیس کمیسیون تسهیل کسب و کار اتاق بازرگانی تهران معتقد است: چرخه اقتصادی یک زنجیره است؛ بدین معنا که نمیتوان سود سپرده های بانکی را کم کرد و انتظار داشت در جامعه تورم ایجاد نشود. اگر سیاست دولت همچنان بر این منوال باشد که بخواهد سود سپرده را پایین بیاورد، نتیجه آن این خواهد شد که این نقدینگی وارد بازار میشود و به تبع آن تورم بسیار بالا را به اقتصاد کشور تحمیل میکند.
کیمیایی درخصوص راهکار جذب نقدینگی خاطرنشان ساخت: اگر سپردهها در بانکها بماند شرایط بهتر خواهد بود، چراکه حتی اگر درصد اندکی از این سپردهها خارج و در بازارهای مالی به گردش بیافتد ضمن ایجاد حباب های قیمتی، سرعت افزایش نقدینگی را چند برابر می کند که این امر چالش جدی برای اقتصاد به وجود میآورد.
به اعتقاد وی، مدیریت این نقدینگی ها باید به گونهای باشد که اگر قرار است سرمایهها از بانکها خارج شود به سمت فعالیت های مولد برود. اما پیش از آن ضروری است که ساختارها مهیا باشد تا زمینه لازم برای جذب این نقدینگی به سمت تولید و اشتغال فراهم شود. در این زمینه مشکلاتی از قبیل ثبت شرکت، دارایی، تامین اجتماعی و مواردی از این دست، آفت بخش صنعت و تولید شده که باید تمهیداتی فراهم شود تا ضمن مرتفع شدن این موانع، با ایجاد بستر لازم سرمایه داران را به سوی کسب و کارهای نوین ترغیب کرد.
کیمیایی بی ثباتی بازارهای مالی را مسبب انگیزه مردم برای خروج سرمایه هایشان از بانک ها می داند و می گوید: سیاستگذاری های آنی سبب شده است جذابیت دیگر بازارها با وجود حباب قیمتی برای مردم بیشتر شود که همین امر موجب خروج سرمایه از بانک ها به سوی بازارهایی همچون سکه، خودرو، ارز و مسکن شده که آثار التهابی آن درآینده، اقتصاد ایران را با بحران های زیادی مواجه خواهد کرد.
نظر شما