بانکداری الکترونیک یکی از الگوهای مهم در اقتصاد کشورهای توسعه یافته محسوب می‌شود. به همین دلیل این کشورها ضمن توسعه‌ زیرساخت‌های لازم، مفاد بانکداری الکترونیک را پر رنگ‌تر ترسیم می‌کنند. در همین زمینه احمد مجتهد کارشناس حوزه بانکداری، در گفت‌وگو با "اگزیم نیوز" ضمن تحلیل بانکداری الکترونیک در ایران، از رخوت چند ساله‌ی دولت های نهم و دهم در این زمینه زمینه انتقاد کرد.   

مجتهد گفت: در سال‌های اخیر مهمترین تحول در زمینه بانکداری، حرکت به سمت بانکداری الکنرونیک بوده است. سرعت تحولاتی که در زمینه بانکداری الکترونیک ایجاد شده، به نحوی است که تقریبا نیازی به شعب فیزیکی بانک نداریم. اکثریت بانک‌ها از طریق سیستم‌های اینترنتی و یا دستگاهای خودپرداز، اقدام به فعالیت‌های بانکی می‌کنند. به همین دلیل است که نیازی به باز کردن شعب جدید نیست؛ بخصوص که مدت‌هاست بحث موبایل بنکینگ و اینترنت بنکینگ باعث شده مردم بتوانند بدون نیاز به مراجعه به بانک‌ها، فعالیت‌های بانکی خود را انجام دهند.

وی افزود: آینده بانکداری الکترونیک عمدتا به بحث موبایل بنکینگ گره خورده است. بیشتر عملیات بانکی بغیر از پرداخت‌های نقدی را می‌توان با موبایل بنکینگ انجام داد. در بیشتر کشورهای دنیا می‌توان گفت، کارت‌های بانکی نیاز به اسکناس در سطح پرداخت‌های عمده کشور را  بر طرف کرده است و حتی در آینده نزدیک نیازی به اسکناس در فعالیت بانکی نباشد. بنابراین امروزه بانکداری الکترونیک از هر نظری بهترین روش برای بانکداری در دنیا است.

او در خصوص زیرساخت‌های بانکداری الکترونیک در ایران ابراز داشت: خوشبختانه می‌توان گفت که سیستم مخابراتی کشور ما یکی از بهترین سیستم‌های مخابراتی دنیا است. البته شاید در زمینه اینترنت عقب‌تر باشیم که این مساله هم دلایل خود را دارد. در اوایل برای ورود اینترنت به ایران،  مردم اعتقاد و اعتماد چندانی به آن نداشتند اما در سال‌های اخیر در این زمینه رشد قابل توجهی داشته‌ایم و امکانات زیرساختی بیشتری فراهم شده است. هر چند که نسبت به برخی از کشورها ما‌ عقب‌تر هستیم. اما می‌توان گفت که از سطح متوسط به بالا قرار داریم.

وی ادامه داد: این موضوع البته بستگی به سیاست دولت در زمینه ارتباطات دارد. اما از نظر زیر ساخت، تقریبا شرایط بانکداری الکترونیک فراهم و آماده است و با تکنولوژی روز دنیا چندان فاصله‌ای نداریم. از یک نظر باید گفت اگر دولت سرمایه‌گذاری بیشتری در زمینه زیر ساخت‌های مخابراتی انجام دهد، بانک‌ها اولین سازمانی هستند که از این مزایا می‌توانند استفاده کنند و این مساله نیاز به شعبه و نیرو‌های استخدامی را به شدت کاهش می‌دهد.

این کارشناس حوزه بانکی با اشاره به تاثیرات مثبتِ استقبال مردم از بانکداریِ الکترونیک، گفت: استقبال مردم نیز در توسعه بانکداری الکترونیک بسیار موثر است. در حال حاضر کارت‌های الکترونیک و استفاده از آن بسیار فراگیر شده است. این مساله هزینه را به شدت کاهش می‌دهد. بانک‌ها از این موضوع استقبال کرده‌اند و در این زمینه سرمایه‌گذاری قابل توجهی داشته‌اند. مخابرات کشور هم از نظر زیر ساخت شرایط لازم را تا اندازه زیادی فراهم کرده است. شاید در این زمینه بتوانیم جزو 20 کشور اول دنیا قرار بگیریم. در حال حاضر حتی در نقاط دور افتاده هم تقریبا ارتباطات مخابرات داریم. از طریق فیبر نوری یا ماهواره این ارتباطات میسر شده است. مشکل ما استفاده از اینترنت است که برخی از سیاست‌های خاص محدودیت‌هایی را فراهم کرده است.

این اقتصاددان تصریح کرد: در حال حاضر عموم بانک‌ها، تعداد شعبات خود را کاهش داده‌اند. این مساله عمومیت دارد. تعداد کل شعب بانک‌ها را اگر در آئینه آمار تحلیل کنیم، باید گفت در حال کاهش چشمگیری هستند. شعب بانک‌های کشور در مجموع کاهش داشته‌اند و بر اساس اوضاع کنونی در آینده هم بیشتر کاهش می‌یابند.

مجتهد شرایط بانکداری الکترونیک در دوران ریاست جمهوری احمدی‌نژاد را پیش کشید و ابراز داشت: شرایط توسعه‌‌ی بانکداری در ایران در زمان قبل از ریاست جمهوری آقای روحانی، مقداری تغییر یافت و کوتاهی‌هایی به عمل آمد و ما عقب ماندیم. البته در دوره جدید سعی شده تا اندازه‌ای جبران آن دوره‌ی رخوت صورت بگیرد. برای اینکار باید سرعت بیشتری را صرف کنیم. این منجر به افزایش کارایی و کاهش هزینه‌ها می‌شود.

به گفته وی بهترین وسیله برای کاهش هزینه‌ها همین موضوع اینترنت است که با حل آن می‌توان بسیاری از مسائل دیگر را حل نمود. استفاده از اینترنت باعث شده که برخی از کارمندان نیاز نداشته باشند که برای انجام کارهای اداری، از منزل خارج شوند. آنها نیاز به محل خاصی برای کارهای خود ندارند. اینترنت می‌تواند مسائل را اینگونه حل کند.

مجتهد افزود: اینترنت می‌تواند به کمک پرداخت‌های الکترونیک  بیاید. در حال حاضر روزانه چند میلیارد تراکنش بانکی صورت می‌گیرد. اگر مردم ضمن این میزان تراکنش نیاز به مراجعه به بانک داشتند، مشخصا به تعداد شعب بیشتری نیاز داشتیم. باید این فرصت را غنیمت دانست و با سرعت بیشتری به سمت بانکداری الکترونیک حرکت کرد.