به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی اگزیم نیوز، لغو تحریم ها علیه ایران فرصت ها و ریسک هایی را برای اقتصاد ایران ایجاد کرده است، ایران می تواند یک رقیب قدرتمند در تجارت با کشورهای منطقه از جمله ترکیه در بازارهای هدفی همچون عراق، افغانستان و تاجیکستان باشد. ایران احتمالا در بخش های نیازمند به انرژی فراوان نظیر سیمان، آهن، فولاد و سرامیک به رقیب ترکیه تبدیل خواهد شد. اما سوال اصلی آن است که آیا ایران توانایی های لازم برای رقابت  در تولید و صادرات این محصولات با ترکیه دارد؟ در این خصوص اگزیم نیوز گفتگویی با دو تن از کارشناسان بازار فولاد و سیمان داشته است.

محسنی کارشناس بازار فولاد معتقد است ترکیه در صادرات محصولات فولادی رقیب سرسختی برای ایران بشمار می آید و ایران برای رقابت با ترکیه باید مسیر سختی را طی نماید. محسنی ادامه داد: ترکیه با حدود 33 میلیون تن تولید و 12 میلیون تن صادرات  فولاد وضعیت صادراتی بسیار بهتری نسبت به ایران دارد. ایران نیز سال گذشته با وجود مشکلات اقتصادی 16 میلیون تن تولید داشته است که به عقیده بنده جای بحث دارد، صادرات ما نیز کمتر از 5 میلیون تن بوده است. ذوب آهن حدود 800 هزار تن ، فولاد مبارکه حدود 1.5 تا 1.8 میلیون تن بوده فولاد خوزستان حدود 1.2 میلیون تن صادرات داشته است. طبق برنامه و به گفته وزیر صنعت نیز باید تولید فولاد در کشور به 55 میلیون تن در سال آتی برسد که این رقم نیز به سرعت محقق نخواهد شد.

محسنی با اشاره به اینکه ترکیه در بسیاری از بخش های فولاد جزو سازندگان اصلی این صنعت بشمار می آید گفت: اغلب قراضه های مورد استفاده در ترکیه وارداتی است و طبعا از انرژی گران برای تولید استفاده می شود بنابراین با وجود  آنکه این کشور از نظر پارامترهای تولیدی قوی تر از ایران نیست اما بهره وری بالاتری نسبت به ایران دارد. ایران در صنعت فولاد تجربه بالایی دارد اما با تمام تلاش هایی که در سال های اخیر انجام داده ایم هنوز نتوانسته ایم سازنده خوبی در تجهیزات تخصصی فولاد باشیم در حالیکه ترکیه توانسته است این کار را انجام دهد و این نتیجه بهره وری بالاتر ترکیه نسبت به ایران است. ترکیه یکی از بزرگ ترین واردکنندگان قراضه از آمریکاست در حالیکه صادرکننده به آمریکا نیز بشمار می آید.

این کارشناس فولاد اضافه کرد: ترکیه در بازارهای عراق، خلیج فارس و آفریقا حضور پررنگی دارد بنابراین یک رقیب سرسخت برای ایران بشمار می آید. ایران تنها در صورتی می تواند رقیب ترکیه باشد که بهره وری را افزایش داده و قیمت پایین تری را پیشنهاد دهد. وی مشکل اصلی در این صنعت را هزینه های بالای حمل و نقل دانست و تصریح کرد: قیمت سوخت در ترکیه بسیار گرانتر از ایران است اما هزینه حمل و نقل پایین است یکی از این دلایل آن وجود شرکت های حمل و نقل شبانه روزی است در حالیکه در ایران اغلب خودروها خصوصی بوده و تنها دو تا سه بار در ماه بار جا به جا می کنند طبعا این موضوع بر هزینه حمل و نقل اثرگذار است.

وی ادامه داد: در مجموع اگر این بخواهد با ترکیه رقابت کرده و جایگاه ترکیه را در بزارهای بین الملی بدست آورد باید دو چالش بهره وری پایین و هزینه حمل و نقل بالا را حل نماید بنابراین ترکیه رقیب ساده ای برای ایران نیست و باید تلاش بسیاری کنیم تا جایگاه ترکیه را بازارهای صادراتی بدست آوریم.

اما برخلاف بازار فولاد در سیمان جایگاه ایران بالاتر از ترکیه است. علی محمد بد عضو هییت رییسه انجمن سیمان معتقد است سیمان ایران از نظر کیفیت و قیمت در جایگاه بهتری نسبت به ترکیه قرار دارد. وی به خبرنگار اگزیم نیوز گفت: ظرفیت تولیدی ایران و ترکیه در صنعت سیمان حدود 80 میلیون تن است اما مصرف داخلی ترکیه حدود 60 میلیون تن بوده که به خاطر رشد اقتصادی بالاتر نسبت به ایران بیشتر است.  دو کشور در سه بازار عراق، روسیه و سوریه می توانند با یکدیگر رقابت کنند. در شمال یا غرب کشور عراق نیز به دلیل دسترسی آسان تر ترکیه مزیت رقابتی بالاتری نسبت به ایران دارد. ایران حدود 8 تا 10 میلیون تن صادرات به عراق داشته در حالیکه صادرات ترکیه 1 میلیون تن بوده است. این مزیت نیز به دلیل نزدیکی ایران به عراق و کرایه حمل پایین تر است همچنین قیمت سیمان تولیدی در داخل ایران نیز پایین تر است.

وی با اشاره به اینکه مشکل صادرات ما در بازار عراق مشکلات اقتصادی و جنگ است افزود: حتی در صورتیکه مشکلات اقتصادی در عراق از بین رود ترکیه نمی تواند رقیب ایران بشمار آید. در حوزه های دیگر نیز نظیرخلیج فارس، روسیه، افغانستان و پاکستان که بازارهای هدف جدی برای ایران بشمار می آید ترکیه رقیب ایران نخواهد بود. آنچه در سیمان مهم است فاصله و کرایه حمل است که ایران با توجه به منطقه جغرافیایی که در آن واقع است نسبت به ترکیه برای صادرات به منطقه جایگاه بهتری دارد.

بد در پایان با تاکید بر اینکه سیمان ایران به دلیل قیمت پایین تر رقیبی در منطقه ندارد گفت: برای توسعه صادرات سیمان ایران بنگاه های نیاز به حمایت دولت در زمینه هایی همچون وام با نرخ بهره پایین، گسترش ترمینال های صادراتی، گشایش ال سی و سوبسید حمل و نقل دارند.