نشریه اکونومیست اعلام کرد بازارهای نوظهور دوباره برای سرمایه‌گذاران جذاب شده‌اند. بازار سهام کشورهای در حال توسعه در 20 سال گذشته نوسانات زیادی داشته، چرا که سرمایه‌گذاران دائما اشتیاق خود را نسبت به چشم‌انداز بلند مدت رشد این کشورها به نگرانی فزاینده در مورد پرریسک بودن آنها تغییر داده‌اند. امسال آنها بار دیگر بازگشته‌اند و بازدهی بیش از 13 درصد ایجاد کرده‌اند.

این اتفاق از روند سال‌های 2010 تا 2014 و زمانی که بازارها محبوبیت زیادی داشتند (طبق نمودار)، یک تغییر ناگهانی محسوب می‌شود. در آن سال‌ها سرمایه‌گذاران ظاهرا فقط بر نکات منفی متمرکز بودند و نرخ رشد بسیاری از اقتصادهای نوظهور دنیا، حتی چین، متزلزل بود. تولیدکنندگان کالاهای مصرفی به واسطه کاهش قیمت مواد اولیه ضربه خورده بودند و نگرانی‌های سیاسی در مورد مقاصد سرمایه‌گذاری مانند برزیل و ترکیه که قبلا محبوبیت داشتند، دوباره ظهور کرده بود.  

البته در مورد مبانی اقتصادی اخبار خوبی به گوش می‌رسد. صندوق بین‌المللی پول در پیش‌بینی ماه آوریل خود افزایش نسبی را در رشد تولید ناخالص داخلی (GDP) بازارهای نوظهور برای امسال پیش‌بینی کرد، به طوری که رقم رشد در سال جاری به 1/4 درصد (نسبت به 4 درصد در سال 2015) و حتی 6/4 درصد در سال 2017 خواهد رسید. به طور خاص، دو اقتصاد متزلزل نوظهور – یعنی برزیل و روسیه – در سال آینده وضعیت بهتری خواهند داشت. صادرات بازارهای نوظهور بعد از یک دوره کاهشی طولانی، نشانه‌هایی از ثبات را نمایان کرده و حجم آن در ماه مه، در مقایسه با ماه مشابه سال قبل، افزایشی 3 درصدی داشته است.

اگرچه قیمت نفت در هفته‌های اخیر پایین بوده، قیمت مواد اولیه به طور کلی در سال جاری ثابت بوده است و از آنجایی که بسیاری از کشورهای در حال توسعه تولیدکننده مواد اولیه هستند، این فاکتور بسیار مهمی محسوب می‌شود.

در نتیجه، سرمایه‌گذاران بار دیگر اشتیاق خود را برای سرمایه‌گذاری در بازارهای نوظهور بازیافته‌اند. ارزیابی‌های ماهانه بانک مریل لینچ نشان داده مدیران صندوق‌های سرمایه‌گذاری از سال 2013 تاکنون تمایل چندانی به بازارهای نوظهور نشان نداده‌اند، اما از ماه مه این روند تغییر کرده است. البته خوش‌بینی‌ها هنوز به سطوح قبل از بحران مالی 2008 نرسیده است.

از آنجایی که نرخ بهره در بسیاری از اقتصادهای دنیا نزدیک به صفر یا کمتر از آن است و مبالغ زیادی از اوراق دولتی با بازدهی منفی مبادله می‌شود، سرمایه‌گذاران خواهان ریسک کردن هستند و در نتیجه نرخ ارز و اوراق دولتی در بازارهای نوظهور، امسال افزایش یافته است.

با این حال، سرمایه‌گذاران باید نسبت به این عقیده ساده‌لوحانه هوشیار باشند که چون بازارهای نوظهور سریع‌تر از اقتصادهای پیشرفته رشد می‌کنند، لزوما انتخاب بهتری هستند. مطالعه پژوهشگران مدرسه کسب‌وکار لندن نشان می‌دهد که از سال 1900 تا 2013 بین رشد اقتصادی سرانه در یک دوره پنج ساله و بازدهی حقوق صاحبان سهام بر مبنای تورم، رابطه منفی وجود دارد.

یک دلیل این رابطه نامتعارف این است که بازار سهام یک کشور نماینده اقتصاد داخلی آن نیست. دلیل دیگر این است که بخشی از سرمایه‌گذاران ممکن است از رشد شرکت‌ها به طور کامل منتفع نشوند.

در حال حاضر شاید بزرگ‌ترین تهدید برای رشد بازارهای نوظهور رییس جمهور شدن دونالد ترامپ باشد. تهدیدات مستقیم او مانند برنامه‌هایی برای خروج از «موافقت‌نامه تجارت آزاد آمریکای شمالی» یا اظهاراتی مانند ترک سازمان تجارت جهانی، اگر تحقق یابند، به رشد اقتصادی کشورهای در حال توسعه به شدت ضربه می‌زنند. ترامپ همچنین اظهارات نگران‌کننده‌ای در حوزه سیاست خارجی داشته است؛ از جمله تمایل به عدم شرکت در اتحادهای دفاعی خارجی. بانک جهانی سیتی‌گروپ معتقد است چنین تغییر موضعی از سوی آمریکا به کره جنوبی و تایوان آسیب می‌زند و تنها کشوری که منتفع خواهد شد روسیه است.

این اظهارات ترامپ ریسک‌گریزی سرمایه‌گذاران جهانی را بیشتر می‌کند و بازندگان این اتفاق بازارهای نوظهور خواهند بود.