عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران گفت: اتاق بازرگانی هیچ دخالتی در صدور کارت بازرگانی ندارد، بلکه این کارت توسط سازمان صنعت، معدن و تجارت صادر می شود و اتاق بازرگانی تنها پرونده های درخواست را تکمیل می کند.

جمشید عدالتیان شهریاری در گفت و گو با پایگاه خبری و تحلیلی اگزیم نیوز در خصوص عدم نظارت بر صدور کارت های بازرگانی گفت: نخست باید اشاره کنم که کارت های بازرگانی را اتاق بازرگانی صادر نمی کند بلکه این کارت ها توسط وزارت صنایع، معادن و تجارت صادر می شود در صورتیکه عموم تصور می کنند اتاق بازرگانی در صدور این کارت ها نقشی دارد؛ چنین نیست در واقع اتاق به نیابت از وزارت صنایع، معادن و تجارت بر اساس آیین نامه موجود مدارک را جمع آوری و در اختیار وزارت صمت قرار داده و انها بر اساس این مدارک کارت بازرگانی را صادر می کنند.

وی ادامه داد: ثانیا متقاضی مدارک لازم را کامل و بدون عیب و نقص تحویل می دهد سپس بر اساس آیین نامه کارت بازرگانی برای او صادر می شود اما در این میان جعلی یا عدم جعلی بودن این مدارک به سادگی قابل تشخیص نیست.

این عضو اتاق بازرگانی ایران افزود: پیش تر برای جلوگیری از سواستفاده و پیشگیری از این موارد از محل فعالیت متقاضی بازرسی انجام می شد اما این راهکار هم نتیجه مطلوبی نداشت چرا که در این مورد هم تخلف وجود داشت و جوابگو نبود.

عدالتیان شهریاری اضافه کرد: در هيچ کشوري کارت بازرگاني به معني که در ايران استفاده مي شود وجود ندارد، چرا که از اين منظر کارت بازرگاني اعتبار خاصي به يک فعال اقتصادي نمي‌دهد و نمي‌تواند مشکلي را در تجارت حل کند. فرض کنیم کارت بازرگانی وجود نداشت آنگاه یک شرکت برای صادرات و واردات ابتدا می بایست محل کار خود، نوع فعالیتش را در گمرک به ثبت رسانده و سپس اجازه ترخیص کالا را بگیرد.

به گفته وی ما نيز بايد همچون ديگر كشورها بدون احتياج به كارت بازرگاني، اقدام به تجارت نماييم.

این مقام مسوول ادامه داد: اگر کارت بازرگانی وجود نداشت گمرک و وزارت دارایی با استفاده از چه ترفندی واردات و صادرات را کنترل می کردند؟ باید به این نکته نیز اشاره کرد که کارت های بازرگانی به تنهایی عامل سواستفاده نیست ولو اینکه سیستم پیچیده قاچاق و ساماندهی نشده در ایران است که موجب ایجاد چنین پدیده هایی در سطح کشور می شود.

رییس کمیسیون آموزش و فرهنگ اقتصاد اتاق بازرگانی ایران با اشاره به اینکه حجم بسیار گسترده قاچاق، گفت: افرادی که از طریق مرزها قاچاق می کنند نه کارت بازرگانی دارند و نه به گمرک مراجعه می کنند. به عبارت دیگر صحبت 20 میلیارد دلار قاچاق کالا است که از طریق مرزها وارد کشور می شود و ده ها برابر بیشتر از مقدار سواستفاده از این کارتها است.

این عضو اتاق بازرگانی درباره استفاده اتاق از حق عضویت این کارتها گفت: درآمد ناشی از حق عضویت کارت های بازرگانی چندان زیاد نیست که اتاق نسبت به آن نگران باشد؛ در واقع این حق عضویت کفاف هزینه های اتاق را نمی دهد.

وی ادامه داد: مبلغ هر حق عضویت 300 تا 400 هزار تومان در سال برای هر فرد متقاضی است و اگر کسی از کارت خود سواستفاده کند یا تخلفی انجام دهد، کارت بازرگانی صادر شده ابطال یا تعلیق می شود و دیگر تمدید نخواهد شد که در اصطلاح کارت بازرگانی یک بار مصرف به آن گفته می شود؛ لذا در این صورت انگیزه اتاق برای دریافت مبلغ فوق کاسته می شود.

این مقام مسوول افزود: از سوی دیگر شرکت هایی وجود دارد که شماره آنها در سایت های مختلف به وفور و سادگی در دسترس است و با یک تماس تلفنی ساده با مبلغی در حدود 3 تا4 برابر هزینه کارت بازرگانی و در عرض کمتر از یک هفته شما را صاحب کارت بازرگانی می کنند و شما می توانید به مدت یک سال تا سقف دلخواهتان تجارت کنید. در واقع نفع واقعی از آن این شرکت هایت نه اتاق بازرگانی.

 عدالتیان شهریاری با اشاره به اینکه اتاق بازرگانی دخالتی در صدور کارت بازرگانی ندارد، تاکید کرد: این کارت توسط سازمان صنعت، معدن و تجارت صادر می شود و اتاق بازرگانی تنها پرونده های درخواست را تکمیل می کند.

وی تصریح کرد: به هیچ وجه نباید تصور کرد که بدون شناسایی هویت افراد کارت‌های بازرگانی برای آنها صادر می‌شود. در این میان سازمانهای دیگری هم دخالت دارند و مدارک موردنیاز همچون گواهی عدم سوپیشینه، مالیات، اظهار نامه ها و...  باید توسط این مراجع امضا شود و سپس به دست اتاق برسد.این کارت‌ها معمولا از جنبه حقوقی برخوردارند تا زمینه تخلف توسط آنها از بین برود. اما به هر حال سوءاستفاده‌های مختلفی از این کارت‌ها می‌شود و همواره شاهد بروز تخلف از طریق این کارت‌ها بوده‌ایم.

این عضو اتاق بازرگانی اضافه کرد: در این بین هویت صاحبان کارت محرز است و می‌توان از طریق پیگیری‌های حقوقی و قضائی متخلفان را شناسایی کرد. پس بدین شکل نیست که هویت صاحبان کارت‌های بازرگانی مشخص نباشد، بلکه کنترل و نظارت کافی وجود ندارد و متاسفانه برخی افراد این کارت‌ها را به قاچاقچیان اجاره می‌دهند و خود به طور مستقیم درگیر قاچاق کالا نیستند. اینها معمولا افراد کم درآمدی هستند که از طریق اجاره دادن کارت بازرگانی معیشت می‌گذرانند و همین موضوع شناسایی قاچاقچیان را سخت می‌کند. البته استفاده از دستگاه‌های هوشمند می‌تواند به مسئولان در امر شناسایی قاچاقچیان کمک فراوانی کند.

شهریاری در ادامه گفت: اما باید این نکته را هم در نظر داشت اگر چه سو استفاده از کارت ها خوب نیست اما به مراتب از قاچاق بدون کارت کمتر است. البته اشخاصی که از این کارت برداشت نادرستی انجام می دهند با تعقیب و پیگیری در نهایت دستگیر خواهد شد.

به گفته وی مشکل اساسی وجود کارتهای بازرگانی نیست بلکه پدیده عظیم قاچاق کالاها است.

رییس کمیسیون آموزش و فرهنگ اقتصاد اتاق بازرگانی ایران با تاکید به حذف کارت های بازرگانی افزود: امروز اقتصاد ایران و جهان به سمتی حرکت کرده است که دیگر محلی برای استفاده از این کارت‌ها نمی‌توان در نظر گرفت و این شیوه در حوزه تجارت کاملا منسوخ شده است. متاسفانه این کارت‌ها گهگاه زمینه‌های رانت و ویژه‌خواری را به وجود آورده‌اند و عرصه را برای فعالان قانونی حوزه بازرگانی بیش از گذشته تنگ کرده‌اند. پس مناسب است که هر چه زودتر به جمع‌آوری چنین کارت‌هایی اهتمام ورزیم. در حال حاضر که در شرایط پسابرجام قرار گرفته‌ایم تمام فعالان اقتصادی باید در محیطی سالم و رقابت‌پذیر فعالیت کنند. چنین فرصت‌های طلایی که برای برخی افراد مهیا می‌شود، نه تنها فعالان قانونی، بلکه به طور کلی سلامت اقتصاد و کشور را تهدید می‌کند. اینها خلأهای قانونی هستند که از مراجع ذی‌ربط انتظار می‌رود مانند همیشه به اصلاح این قوانین اقدام کنند.