Peninsula یک روزنامه معتبر قطری که به نوعی یکی از مهمترین روزنامه های اقتصادی و سیاسی این کشور محسوب می شود دیروز در گزارشی با بررسی این موضوع که ایا سایر کشورهای عربی عضو شورای همکاری خلیج فارس نیز نسبت به قطع مراودات خود با قطر اقدام خواهند کرد یا خیر گفته است که این اقدام می تواند برای این کشور عواقب نگران کننده ای را از نظر اقتصادی و موقعیت سیاسی به همراه داشته باشد.

به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی اگزیم نیوز به نقل از این نشریه قطری، چهار کشور عربستان، مصر، امارات و بحرین که ماه گذشته این کشور را به بهانه حمایت از تروریزم و ارتباط با ایران تحریم کرده اند در تلاشند تا با جلب حمایت سایر کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس به این بزرگترین کشور صادرکننده گاز جهان ضربات سنگینی وارد کنند. این در حالی است که عربستان با طرح 13 شرط از دوحه خواسته تا بار دیگر تلاش های خود را برای ارتباط با کشورهای تحریم کننده از سر بگیرد.

در این بین بررسی های این روزنامه قطری می گوید کویت و عمان بعید است اجازه دهند قطر از شورای همکاری خلیج فارس اخراج شود چراکه اخراج قطر عواقب سنگینی را برای دو طرف به همراه خواهد داشت. سه نکته در این زمینه در نگاه اول قابل ذکر است نخست آن که با اخراج قطر، شهروندانی که تاکنون بدون ویزا به سایر کشورهای عربی مسافرت کرده اند از این به بعد شرایط سختی را در پیش خواهند داشت و دوم آن که تسهیلات و ترجیحات تجاری که تاکنون بین اعضای کشورهای شورا و قطر وجود داشت از بین خواهد رفت که این موضوع تجارت بین دو طرف را به چالش خواهد کشید.

موضوع سوم نیز تلاش هایی است که در اوپک برای توافق بر سر تولید بیشتر و یا کمتر نفت خام صورت می گیرد که این موضوع نیز تحت تأثیر قرار خواهد گرفت. جیسون تووی اقتصاددان کپیتال اکونومیک می گوید اگر قطر از شورای همکاری خلیج فارس اخراج شود به احتمال قوی کل این شورا منحل خواهد شد و این موضوع به معنای تغییر نظم تجاری در منطقه است.

در این بین اما راه دیگر در نظر گرفتن تحریم های بیشتر برای قطر بجای اخراج از این شورا است. به عقیده کارشناسان بین المللی تحریم های بیشتر هزینه های اقتصادی و تجاری دوحه را افزایش خواهد داد و به دلیل ممنوعیت های هوایی که از فراز کشورهای عربستان و امارات وجود دارد یا باید از دریا استفاده شود و یا از آسمان ایران به عنوان تنها مسیر باقیمانده که در این صورت هزینه های بیشتری برای حمل و نقل باید پرداخت شود. نکته مهم در این زمینه تجارت گاز قطر با کشورهای خارج از شورای همکاری خلیج فارس است.

در حال حاضر کشورهای ژاپن، کره جنوبی و هند مهمترین کشورهای خریدار گاز قطر محسوب می شوند و این نوع تحریم های هزینه های انتقال گاز را به کشورهای مذکور تشدید کرده و مشکلاتی را ایجاد خواهد کرد. در بحث واردات نیز مشکلاتی بروز خواهد کرد. در این شرایط ترکیه و ایران فعلا صادرات مواد غذایی مورد نیاز قطری ها را به خوبی انجام می دهند اما واردات سایر مواد مورد نیاز کم کم با چالش روبرو می شود چراکه به عنوان نمونه قطر در سال 2022 میزبان مسابقات جام جهانی فوتبال است و واردات مواد اولیه مورد نیاز برای ایجاد زیرساخت های مورد نیاز این کشور از اهمیت زیادی برخوردار است. گفته می شود رقم این سرمایه گذاری ها 200 میلیارد دلار است.

چالش سوم در این مسیر فشارهای عربستان سعودی به شرکت های بین المللی غیرعربی برای ترک معاملات تجاری با قطر است. کشورهای تحریم کننده احتمالا سایر شرکت های بین المللی را تهدید کنند که در صورت تداوم روابط با قطر، روابط خود را با این شرکت ها قطع خواهند کرد و در این رابطه به طور خاص عربستان احتمالا از سلاح نفت استفاده خواهد کرد که این مسأله می تواند برای قطر و در راستای پیشبرد اهداف عربستان خطرناک باشد.

البته در این مسیر یک شانس بزرگ برای قطر پایین بودن بهای نفت در شرایط فعلی و بازگشت ایران به بازار تولید نفت خام است که هر دو می تواند ضریب موفقیت این تصمیم احتمالی را کاهش دهد. کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس در شرایط فعلی به دلیل سقوط بهای نفت با وضعیت شکننده ای روبرو هستند و سرمایه گذاری های خود را به شدت کاهش داده و با افت درآمدها و کسری های بودجه گسترده و بدهی های کلان روبرو هستند و به نظر می رسد هزینه های جنگ عربستان در یمن نیز بر گرفتاری های این کشور افزوده است در نتیجه چالش جدیدی را نمی تواند متحمل شود.

در عین حال سایر کشورهای عضو نیز شرایط تقریبا مشابهی دارند به عنوان مثال مصر به شدت در مقایسه با گذشته تضعیف شده و با کمبود منابع ارزی روبرو است. اندرز کریگ سخنگوی دانشکده مطالعات دفاع در کالج کینگ می گوید به طور خاص کشورهای ارو÷ایی نیز این شروط عربستان را برای قطع روابط با قطر نمی پذیرند چراکه بسیاری از کشورها سرمایه گذاری های زیربنایی را در این کشور آغاز کرده اند و حاضر نیستند این سرمایه گذاری ها را با ریسک و چالش روبرو کنند.