نائب رئیس شورای ملی زعفران گفت: صادرات زعفران در شش ماهه نخست­ امسال ­در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته رشد ۴۰ درصدی را به ۴۷ کشور جهان نشان می‌دهد.

غلامرضا میری در گفتگو با رسانه ملی ­افزود:­ در ­شش ماهه نخست سال جاری 105 تن زعفران به ارزش 145 میلیون دلار از کشور روی ریل صادرات قرار گرفته است.

وی­ ضمن اشاره به اینکه محصول جدید زعفران در حال برداشت است، گفت: میزان تولید این محصول بطور دقیق قابل پیش بینی نیست ولی نسبت به سال گذشته کاهش تولید نخواهیم داشت.

میری در ادامه از برداشت 326 تن زعفران طی سال گذشته در کشور خبر داد و افزود: این محصول در بحث اشتغال، توسعه صادرات غیر نفتی، قدرت ارزآوری، ایجاد ارزش افزوده بالا و غیره در جامعه بسیار نقش آفرین است.

نائب رئیس شورای ملی زعفران ­اظهارداشت: ایران در حال حاضر به عنوان نخستین تولیدکننده طلای سرخ در جهان شناخته می شود بنابراین برنامه ریزی ها و حمایت ها در مملکت باید به نحوی باشد که تولید بتواند جایگاه خود را همچنان حفظ کند.

وی تصریح کرد: زعفران کاران امروز با مشکلات و چالش های جدی مواجه هستند که کم آبی و پدیده خشکسالی از جمله این موارد است.

دو سیگنال موثر

در این رابطه مدیر توسعه بازار فیزیکی بورس کالا درخصوص نوسان قیمت آتی زعفران و رخدادهای مؤثر بر نوسان قیمت‌ها به دو سیگنال اصلی در تعیین قیمت‌های آتی زعفران یعنی قیمت در بازار فیزیکی و انتظارات آینده بازار اشاره کرد و گفت: مهم‌ترین و ساد‌ه‌ترین سیگنال تأثیرگذار بر بازار آتی زعفران؛ نرخ‌های موجود معاملاتی در بازار فیزیکی است که هم‌اکنون در ارقام جذابی قرار دارد اگرچه روند افزایشی قیمت‌ها نیز در همین بازار در ماه‌های گذشته قابل رهگیری است.

میرزاپور با اشاره به این که این سیگنال خود یکی از دلایل اصلی بالابودن قیمت‌ها در بازار آتی است گفت: این در حالی است که ذهنیت افزایشی در بازار فیزیکی خود به معنی ایجاد انتظارات برای افزایش قیمت‌ها در بازار آتی ایفای نقش کرده و البته در کنار آن انتظارات ارزی اما به‌صورت حداقلی نیز مشاهده می‌شود. البته بازار زعفران را اغلب یک بازار صادراتی در نظر می‌گیریم که موجب شده تا ذهنیت‌های دلاری به چشم بیاید ولی الزاما برآورد ذهنیت‌ها از نوسان قیمت دلار، عامل رشد قیمت‌های انتظاری در بازار نقدی و آتی زعفران نیست و بحث پیمان‌سپاری ارزی  یا تعدیل مشکلات پیش‌روی صادرات و به پایان رسیدن فصل برداشت هم مطرح می‌شود. حتی در برخی از اظهارنظرهای رسانه‌ای نیز قیمت‌های بالایی برای زعفران مطرح می‌شود که تنها به‌عنوان یک گمانه‌زنی می‌توان به آن توجه کرد.

وی در ادامه عنوان کرد: به رغم ذهنیت‌های مختلف، شرایط کلی در بازار آتی تنها از فراز و فرود نرخ‌های صادراتی حکایت نمی‌کند. به‌عنوان یک نمونه مشخص هم‌اکنون زمان تحویل فیزیکی سررسید آبان‌ماه ( ۱۴ آبان) تقریبا فرارسیده است و شاهد هستیم همچون روال عمومی در بازارهای آتی، نزدیک‌شدن قیمت‌های آتی به قیمت‌های نقدی به وضوح خودنمایی می‌کند. به‌صورت دقیق‌تر در این بازار قیمت گواهی سپرده کالایی به قیمت‌های نقدی به‌شدت به هم نزدیک شده است. این نکته خود به معنی کاهش قیمت‌ها در سررسید آبان به نسبت قیمت‌های آتی دی‌ماه است.

میرزاپور درخصوص دورنمای قیمت‌ها در چارچوب بازارهای آتی عنوان کرد: در شرایط فعلی قیمت‌های پیش‌روی بازار زعفران قابل پیش‌بینی نیست. هم‌اکنون قیمت‌ها در بازار آتی به نسبت بالاست ولی انتظارات قیمتی در بازار هم افزایش یافته است تا جایی که برخی کشاورزان حتی از فروش محصولات خود در بازار آتی با نرخ‌های موجود هم استقبال نمی‌کنند. البته باید به صراحت عنوان کرد که ارائه دورنمای قیمت‌ها در آینده دیگر به پیش‌بینی نیاز ندارد و حالتی شبیه به پیشگویی پیدا کرده است. این در حالی است که شرایط گذشته در معاملات و قیمت‌ها نشان داده که بازار درست پیش‌بینی می‌کند.

مدیرتوسعه بازار فیزیکی بورس کالا در مورد فاصله قیمتی بین آتی آبان و دی‌ماه عنوان کرد: آتی آبان همان‌گونه که به آن اشاره کردیم به سررسید خود بسیار نزدیک شده یعنی قیمت‌های آتی با نقدی تقریبا به هم رسیده‌اند و از شرایط عمومی در بازارهای آتی فاصله گرفته است. این مطلب در مورد بازار آتی دی‌ماه کاملا متفاوت است و واقعیت‌های بازار آتی را دقیق‌تر نشان می‌دهد. به‌صورت کلی بازار آتی دی‌ماه هم‌اکنون از ویژگی‌های کلی همچون ارزش زمانی پول، وجود پتانسیل پیش‌بینی قیمت‌ها، تأثیرگذاری انتظارات و همچنین بلندپروازانه بودن پیش‌بینی‌ها برخوردار است اگرچه از ویژگی‌های فنی مهمی نیز برخوردار شده است.

در مورد سررسید آبان‌ماه و با توجه به واقعیت‌های فنی در بازار محصولات کشاورزی همچون تغییر در ویژگی‌های کیفی؛ هم‌اکنون زمان تحویل فیزیکی این سررسید و همچنین گواهی سپرده آبان‌ماه فرارسیده است و به‌صورت دقیق‌تر هم‌اکنون زمان خرید یا صادرات سررسید آبان‌ماه فرارسیده و دقت در ویژگی‌های فنی زعفران همچون بو، رنگینگی و رطوبت آن نیز همین مطلب را نشان می‌دهد. از سوی دیگر برای سررسید دی‌ماه شرایط کاملا متفاوت است. مدتی است که گواهی سپرده کالایی دی‌ماه آغاز به کار کرده و این محموله‌ها بهترین شرایط را برای نگهداری دارند. به‌صورت دقیق‌تر اگر زمان صادرات سررسید آبان‌ماه فرارسیده، هم‌اکنون بهترین زمان برای نگهداری سررسید دی‌ماه است بنابراین مهاجرت سرمایه‌ها به سررسید دی‌ماه یا گواهی سپرده دی‌ماه منطقی به نظر می‌رسد که ناخودآگاه با برتری تقاضا بر عرضه‌ها شاهد رشد قیمت‌ها خواهیم بود.

وی در ادامه به یکی از دلایل اصلی محدودیت قیمتی در سررسید آبان‌ماه نیز اشاره کرد و گفت: شاید سرعت‌گیر اصلی یا پاشنه آشیل نوسان نرخ و جذابیت معاملات در سررسید‌ آبان‌ماه یا بازار فیزیکی در روزهای اخیر بحث پیمان‌سپاری ارزی باشد که به کاهش محسوس جذابیت صادرات به‌صورت گسترده و رسمی بدل شده است و البته بازار هم به این ویژگی مهم واقف است. این در حالی است که بازار شاید به این می‌اندیشد که در هفته‌ها و ماه‌های آینده این محدودیت‌ها به هر شکل ممکن به تعادل خواهد رسید و بنابراین پتانسیل تجربه قیمت‌های بالاتر چندان هم دور از ذهن نخواهد بود یعنی رشد قیمت‌ها برای سررسید دی‌ماه الزاما به دلیل ذهنیت بازار از افزایش قیمت دلار نخواهد بود.

میرزاپور در مورد تلاش‌ها برای گسترش معاملات محصولات کشاورزی و ابزارهای مالی عنوان کرد: هم‌اکنون معاملات پوشال زعفران (معمولی) هم راه‌اندازی شده و در تلاش هستیم تا معاملات شمش طلا و پسته را تقویت کرده و ابزارهای مالی متناظر با آن را راه‌اندازی کنیم. برنامه‌ریزی‌ها برای راه‌اندازی قراردادهای آتی صندوق‌های طلا هم انجام شده و در مسیر عملیاتی‌شدن قرار گرفته است.

وی در مورد معاملات ذیل ماده ۳۳ قانون افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی نیز عنوان کرد: معاملات جو و ذرت همچون گذشته انجام خواهد شد؛ در استان کرمانشاه فصل برداشت ذرت شروع شده ولی در استان‌های فارس، کرمان و خوزستان هنوز آغاز نشده است. به نظر می‌رسد میزان تولید همچون سال قبل باشد یعنی می‌توان به‌صورت تئوریک حجم معاملات سال گذشته را مطرح کرد ولی با توجه به اختلاف قیمت‌ها در بازار آزاد به نسبت سال گذشته و با توجه به الزامات قانونی درخصوص قیمت‌‌گذاری و شرایط معاملات احتمالا تغییراتی در شرایط معاملاتی را شاهد خواهیم بود ولی این احتمال نیاز به بررسی‌های دقیق‌تری دارد.