به گزارش خبرنگار اگزیم‌نیوز، معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران در گزارشی به روند تجارت کالایی بین ایران و افغانستان بین سال‌های ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۹ پرداخته است.

در حالی که در فصل بهار سال ۱۳۹۹ ارزش صادرات ایران به افغانستان ۴۹۵ میلیون دلار بوده، این رقم در سه ماهه نخست امسال به ۵۷۰ میلیون دلار رسیده است.

مقایسه صادرات کالایی ایران به افغانستان در بهار ۱۳۹۹ با ۱۴۰۰ نشان می‌دهد که در حالی که ارزش صادرات ۱۵ درصد رشد داشته اما میزان آن ۴.۹ درصد افت کرده است.

براساس این گزارش، میانگین قیمت کالاهای صادراتی ایران به این کشور همسایه در بهار امسال، در مقایسه با بهار سال گذشته رشدی ۲۱ درصدی داشته است.

براساس این گزارش، میانگین قیمت صادرات کالاهای ایرانی در فصل نخست ۱۴۰۰ به افغانستان بیش از ۴۰۷ دلار برای هر تن بوده است.

در سال ۱۳۹۹، کالاهای صادراتی ایران به افغانستان (باستثنای کالاهای فصل ۲۷-نفتی) برابر با ۲هزار و ۸۲۵ ردیف تعرفه هشت رقمی مستقل بوده که ۳.۵ درصد از کل این ردیف تعرفه‌ها، حدود ۷۵ درصد کل ارزش صادرات و ۴۲ درصد از تعداد تعرفه‌ها هم فقط یک درصد از کل ارزش صادرات به این کشور را شامل شده است.

ترکیب صادرات کالایی ایران به افغانستان

براساس آمارهای منتشر شده توسط گمرک ایران، باستثنای فصل ۲۷ کالاهای نفتی، ۶۳ درصد از کل صادرات کالایی ایران به افغانستان محدود به ۲۰ فصل با تمرکز بر فصول مرتبط با اقلام فلزی و پلیمری بوده است.

براین اساس، ارزش صادرات گروه کالایی چدن، آهن و فولاد در سال ۱۳۹۹ ۱۹۴ میلیون دلار، شیشه و مصنوعات شیشه‌ای ۱۷۵ میلیون دلار، مواد پلاستیکی و اشیا ساخته شده از آن نیز ۱۵۷ میلیون دلار بوده است.

فرآورده‌های میوه و سبزی؛ قلع و مصنوعات از قلع؛ فرآورده‌های غلات، آرد و نشاسته؛ کائوچو و اشیا ساخته شده از آن؛ قند و شکر و شیرینی؛ فرش و سایر کفپوش‌ها و همچنین نمک، گوگرد؛ خاک و سنگ و گچ و آهک و سیمان در رده‌های بعدی مهم‌ترین گروه‌های کالایی صادراتی ایران به افغانستان در سال گذشته بوده‌اند.

براساس این گزارش، باستثنای فصل ۲۷ مربوط به کالاهای نفتی، ۳۲ درصد از کل صادراتی کالایی ایران به افغانستان در سال گذشته محدود به ۲۰ ردیف تعرفه مستقل هشت رقمی با تمرکز بر اقلام کشاورزی و غذایی و محصولات فولادی بوده است.

کل صادرات محصولات کشاورزی و غذایی ایران به این کشور نیز بالغ بر ۷۳۱ میلیون دلار و با سهم ۴۲ درصدی از کل صادرات بوده است.

ایران در سال ۱۳۹۹ مهم‌ترین مبدا واردات کالایی در افغانستان بوده ولی با این وجود سهم ایران از کل واردات این کشور در سال ۲۰۲۰ نسبت به سال قبل از آن کاهش یافته و به ۱۷ درصد رسیده است.

براین اساس، بعد از ایران که سهمی ۱۷ درصدی از کل واردات افغانستان را داشته است، کشورهای چین با ۱۵ درصد، پاکستان با ۱۱ درصد، هند با هفت، روسیه با سه و امارات با ۲ درصد قرار دارند.

از سوی دیگر ایران ششمین مقصد صادرات کالاهایی افغانستانی بوده است. واردات ایران از این کشور در سال ۲۰۲۰ با ۴۷ درصد افت نسبت به سال قبل از آن برابر با ۸ میلیون دلار بوده است.

مهم‌ترین مقصد صادرات کالاهای افغانستان در سال ۲۰۲۰ به ترتیب هند با سهم ۵۲ درصدی، پاکستان با سهم ۲۷ درصد، چین با سهم هفت درصدی، امارات با سهم سه درصدی، ترکیه با سهم ۲ درصدی و ایران با سهم یک درصدی بوده‌اند.

بالاترین ارزش صادرات به افغانستان در سال ۹۷

در سال ۱۳۹۵، ارزش صادرات ایران به افغانستان ۲.۵ میلیارد دلار و در سال بعد از آن ۲.۸ میلیارد دلار بوده است؛ با این حال بالاترین رقم صادرات ایران به این کشور همسایه در این دوره پنج ساله، مربوط به سال ۱۳۹۷ با ۳ میلیارد دلار بوده است.

براساس این گزارش ارزش صادرات ایران در سال ۱۳۹۸ با افت همراه بوده و به ۲.۳ میلیارد دلار رسیده و این رقم برای سال گذشته نیز تکرار شده است.

ارزش واردات ایران از افغانستان نیز که در سال ۱۳۹۵ معادل ۲۱.۶ میلیون دلار بوده، به طور مرتب کاهش یافته و در سال گذشته به ۴.۲ میلیون دلار رسیده است.

در طول این دوره پنج ساله، تراز تجاری همواره برای ایران مثبت بوده به نحوی که در سال ۱۳۹۵ این رقم ۲.۴۴ میلیارد دلار، در سال ۹۶ معادل ۲.۶ میلیارد دلار، در سال ۹۷ برابر با ۲.۹۶ میلیارد دلار، و در سال‌های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ نیز برابر با ۲.۳ میلیارد دلار بوده است.