همان‌طور که توليد کالاها و خدمات نقش و اهميت اساسى در رشد اقتصادى دارد نحوه توزيع نيز تأثير قابل ملاحظه‌اى در توسعه اقتصادى دارد. دلائل متعددى ضرورت وجود چنين کنترل‌هائى را در سيستم توزيع کشور توجيه مى‌نمايد. در سيستم توزيع دولت ها‌ از طريق وضع قوانين، مقررات و ضوابط اقدام به مداخله در جريان آزاد توزيع کرده و مطابق اهداف خود جريان توزيع را به‌دست مى‌گيرند، لیکن انجام چنين نظارت و کنترلى بر توزيع که عوامل آن در سراسر کشور به اشکال مختلف فعاليت مى‌کنند امرى مشکل و در مواردى حتى غيرممکن بوده است. لذا نمى‌توان نسبت به موفقيت‌آميز بودن کنترل سيستم توزيع چندان مطمئن بود.در حال حاضر بسيارى از سيستم‌هاى توزيع نظارت شده با توجه به شرايط اقتصادى اهميت خود را از دست داده‌اند و کانال‌هاى توزيع کالا در کشور با چالش هایی مواجه هستند که تعدادی از این مشکلات مورد نقد وبررسی صورت گرفته است.

حضور واسطه ها و علل افزایش هزینه ها و راهکارها

علی فاضلی، رئیس اتاق اصناف در این خصوص می گوید: در کشور ما نظام توزیع، نظام سازمان مند و سازمان یافته نیست؛ در واقع استراتژی معینی از تامین تا توزیع درمجموعه اقتصادی کشور وجود ندارد.افزایش بی رویه واحدهای مولد در نظام کشور در برخی محصولات نشانگر این است که این کالاها بیش از اندازه دست به دست می چرخند.
وی در این راستا دو پیشنهاد جهت بهبود شرایط حاکم در کشور ارائه کرد:اول، تعریف سازماندهی بنگاه ها و اقداماتی جهت بهبود شرایط حاکم. دوم، در نظام توزیع تعدادی واحدهای بدون پروانه مشغول فعالیتند که اصلی ترین عامل افزایش قیمت کالا به دست مصرف کننده و چالش این صنف هستند که دولت باید هر چه سریع تر معضل واحدهای فوق را حل نماید.

علی فاضلی نیز تصریح کرد: طرح های تعیین شده در یک مقطعی جواب می داده و با گذشت زمان به واسطه وفور کالا و افزایش تولید این طرح ها رفته رفته کارایی خود را از دست داده اند و با انباشت کالا در اغلب موارد روبه رو شده ایم.

محمد آزاد، رئیس اتحادیه آهن فروشان نیز دراین باره گفت: از جمله مشکلات نظام توزیع به نبود چارچوب و عملکرد نادرست نهادها و سازمان های ذیربط می توان اشاره کرد، البته این نکته را هم باید در نظر داشت که توزیع کننده ها کمک بزرگی برای تولیدکننده ها هستند. تولیدکننده به جای اینکه از بانک وام کلان با بهره نامتعارف بگیرد به کمک توزیع کننده می تواند قبل از تولید پیش فروش کند.مانند فولاد که روش فوق در این صنعت بسیار کاربرد دارد.

علی فاضلی معتقد است: یقینا نظام توزیع معیوب بر بخش های مختلفی چون تولید، مصرف و... تاثیر مستقیمی خواهد داشت.عدم سازمان یافتگی آفت این صنف و اصلی ترین عامل ایجاد فرصت برای قاچاق کالاست.
محمد آزاد نیز گفت: از نتایج نظام توزیع معیوب می توان به ورود واسطه های بدون دانش و تجربه کافی اشاره کرد که در نهایت موجبات ضرر تولید کننده را ایجاد می کنند.

محمد آزاد اظهار کرد: اجرای اصول الکترونیک و طرح هایی مانند فاکتورهای هولوگرام دار جهت کاهش هزینه های توزیع برای اطمینان خوب است اما معتقدم عرضه مستقیم به مراتب بهتر است چون در این صورت خرید و فروش واقعی و فاکتورها دستی صادر می شود نه اینترنتی و فروشنده باشناخت و اطمینان محصول خود را در اختیار مصرف کننده قرار می دهد.