صادرات صنعتی یکی از معیارهای توسعه یافتگی کشورها است در حالی که سهم صادرات صنعتی در اقتصاد ما رقم در خور توجهی نیست. صادرات صنعتی مستلزم سیاست­های برون­ نگر است. سیاست­های مزبور با افزایش بهره­ وری، منجر به تخصیص بهینه­ تر منابع خواهد شد. استراتژی توسعه صادرات صنعتی نمونه­ ای از سیاست­ هایی است که یکی از اثرات آن افزایش بهره­ وری در بخش­ های تولیدی و استفاده مناسب از منابع موجود در جامعه خواهد بود و اثرات مثبت آن علاوه بر بخش صنعت معطوف به کل اقتصاد نیز هست. اگزیم نیوز دلایل عدم تحرک در صادرات صنعتی را در گفتگو با کارشناسان اقتصادی بررسی کرده که در ادامه می خوانید:

دکتر البرت بغزیان استاد اقتصاد دانشگاه تهران درباره دلایل عدم موفقیت در صادرات صنعتی گفت: مشکل صادرات صنعتی ما در کیفیت کالای تولیدی، تعهد در ارائه محصول و قیمت تمام شده آن است. ما باید با استانداردهای دنیا هماهنگ باشیم تا بتوانیم توقع سفارش دهندگان را برآورده سازیم. همچنین به لحاظ قیمت باید توان رقابت را داشته باشیم در حال حاضر قیمت کالای تولید شده بالاست و در رقابت با بقیه تولید کنندگان شکست می خورد این در شرایطی است که خطر دامپینگ همیشه تولید با قیمت تمام شده بالا را تهدید می کند.

دکتر بغزیان راههای برون رفت از رکود در صادرات را در ارتقای این سه مهم خلاصه کرد و گفت: چاره ای نیست جز افزایش کیفیت، کاهش قیمت تمام شده و ارتقای توان رقابت در بازار بین المللی. در غیر اینصورت از دور فعالیت صادراتی کنار گذاشته خواهیم شد. وی با اشاره به این که ما نتوانسته ایم رضایت مشتری داخلی را کسب کنیم چطور می توانیم در عرصه بین المللی موفق باشیم، گفت: نباید  کاهش قیمت تمام شده ما را در دام استفاده از مواد اولیه نامرغوب بیاندازد؛ اتفاقی که الان افتاده و عدم کیفیت کالای تولید شده گوی رقابت در عرصه صادرات را از ما دزدیده است.

وی افزود: عدم عضویت در سازمان تجارت جهانی نیز به این مشکلات دامن میزند. عضویت در این سازمان نه تنها مسیر رقابت را برای ایران تسهیل می کند بلکه این امکان را به ما می دهد که در صورت دزدیده شدن طرح ها و ایده های خود بتوانیم طرح شکایت کنیم چراکه در حال حاضر ایران از این منظر بسیار آسیب پذیر است.

امجدی پور پژوهشگر اقتصادی نیز دلیل عمده ناتوانی صادرات صنعتی را به روز نبودن صنایع خواند و گفت: ما در صنعت به دنبال صنایع نوین نرفته ایم؛ به جز بخش نانو فعالیت چشمگیری در این زمینه نشده است. مثلا در صنعت نساجی کیفی سازی نکرده ایم و مدیریت صنعت کشورمان به دنبال به روز کردن شرایط تولید نبوده است.

وی به روز نبودن تجهیزات، نگرش مدیران،عدم توانایی فنی و علمی و عدم ارتقای سطح کیفی مدیران میانی و سرپرستان تولید را موجب کندی صادرات صنعتی خواند و افزود: صنایع ما بهینه سازی نشده اند و با مشکل فرسودگی دست به گریبانند. از سوی دیگر بخش اعظمی از صنایع ما دولتی و نیمه دولتی است و تجربه ثابت کرده چه در اقتصاد خرد و چه در اقتصاد کلان، هر جا صنایع دولتی باشند حرکتشان لاک پشتی می شود.صنایع کشور شاخصه های تامین ارتقای کیفی را ندارند و افت کرده و در جا می زنند و در جا زدن در چنین شرایطی به معنی عقب ماندن است.

امجدی پور حمایت از صنایع خرد را راهی مناسب برای برون رفت از رکود صنایع دانست و گفت: دستگاههای مالی کشور باید شرایط لازم برای حمایت از بنگاهها را فراهم سازند. در چنین شرایطی می توانند خود را بروزرسانی کرده و کیفیت خود را در حد قابل قبول و دارای توان رقابتی بالا ببرند. اما حجم واردات در حال حاضر نشان می دهد که این اتفاق نیفتاده است.

وی خلاء مدیریت در بخش صنعتی را بعنوان عامل دیگر کندی صادرات صنعتی دانست و افزود: در گذشته با سوء مدیریت دست به گریبان بودیم و در حال حاضر با فقدان مدیریت. متاسفانه مدیران صنعتی ما تفکر مولد در صنعت ندارند. غلبه تفکر در صنایع ما بر مونتاژکاری است و اسم آن را تولید مشارکتی گذاشته اند. اگر بخواهیم صنعت کشور پا بگیرد و در بازار بین الملل جایی برای خود باز کند باید سواد مدیران صنعتی ارتقا پیدا کند.

 امجدی پور به بیانات مقام معظم رهبری در خصوص  اقتصاد درون زای برون نگر اشاره کرد و گفت: صحبت های رهبری در اینباره شاه کلید  است. صنایع ما زیرساخت های متعددی را دارند که به روز نشده اند. این بستر فراهم است که اقتصاد ما از درون دچار نوسازی شود.

وی ادامه داد: ما در زمینه نیروی انسانی نیز توانمندیم و در حال حاضر نیروی فنی به کشورهای منطقه صادر می کنیم. به  گفته وی کشور ما در حوزه هایی که مزیت رقابتی دارد می تواند موفق باشد. این اتفاق مستلزم حمایت مالی و مدیریت حساب شده در زمینه های مستعد آن است. به نظر من در بخش صنایع نوین نیز کشور ما راحت تر می تواند وارد بازارهای بین المللی شده و صادراتمان را افزایش دهیم.