روابط ایران و عربستان که این روزها به شدت به سردی گراییده چه تأثیری بر حوزه تجارت خارجی ایران در منطقه خواهد گذاشت؟ کارشناسان می گویند با توجه به اتحاد اعراب در منطقه کار برای دولت و تجار بخش خصوصی سخت تر از گذشته خواهد بود چراکه این بار دولت عربستان و همپیمانان وی در منطقه به دنبال موضوعات اقتصادی نیستند بلکه می خواهند فعالان بخش خصوصی را هدف قرار  داده و تضعیف کنند. در این رابطه علیرضا کلاهی‌صمدی عضو کمیسیون تسهیل تجارت و توسعه صادرات اتاق تهران امروز در بیست و چهارمین نشست این کمیسیون، با اشاره به اینکه صادرات خدمات فنی و مهندسی به عراق همچنان با چالش مواجه است، گفت: در پیش گرفتن سیاست تنوع‌بخشی به بازارهای صادراتی، سیاست خوب و مطلوبی است اما نباید به این بهانه، بازارهای فعلی مانند عراق نادیده انگاشته شود.

 او پیشنهاد کرد که ایجاد خط اعتباری برای پشتیبانی مالی صادرکنندگان در دستور کار قرار گیرد. کلاهی همچنین گفت: وزارت صنعت، معدن و تجارت، بدون نظرخواهی از بخش خصوصی و در توافق با شرکت ملی مس، با دو درصد افزایش قیمت تولیدات این شرکت موافقت کرده است. در حالی که این شرکت از رانت‌های دولتی استفاده می‌کند و به صنایع پایین‌دستی نفعی نمی‌رساند. نتیجه آنکه ما مواد اولیه مورد نیاز خود را با قیمتی نازل‌تر از خارج وارد می‌کنیم. این موضوع با انتقاد سایر اعضای کمیسیون نیز مواجه شد و محسن بهرامی عنوان کرد: این نوع تصمیمات وزارت صنعت، معدن و تجارت برای بررسی‌های بیشتر در دستور کمیسیون قرار می‌گیرد.

علیرضا سیاسی‌راد، دبیرکل انجمن سنگ آهن نیز گفت: دو سه صنعت استراتژیک که زنجیره کامل آن در کشور وجود دارد، مورد مطالعه قرار گیرد تا مدل بهینه حکمرانی در آنها و سهم بازیگران مختلف در آنها احصا شده و به دولت اعلام شود.

در ادامه این جلسه، با توافق اعضا مقرر شد، موضوع تحرکات تازه عربستان برای منصرف کردن شرکای اروپایی ایران در انعقاد قرارداد با بنگاه‌های مورد بررسی بیشتری قرار گیرد. مهدی شریفی نیک‌نفس یکی از اعضای کمیسیون تسهیل تجارت و توسعه صادرات اتاق تهران، با اشاره به برخی کارشکنی‌های عربستان در مقابل اجرایی شدن برجام گفت: نشریه المانیتور اخیراً در گزارشی به این مساله اشاره کرده است که عربستان عوامل خود را به اتاق‌های بازرگانی کشورهای اروپایی فرستاده و با ترفندهای مختلف قصد دارد بخش خصوصی این کشورها را از انعقاد قرارداد با ایران منصرف کند.

شریفی نیک‌نفس تاکید کرد که باید برای این تحرکات چاره‌ای اندیشیده شود و دیپلماسی اقتصادی کشور برنامه‌ای برای مقابله با این فضاسازی داشته باشد. برهمین اساس، محمدرضا بختیاری معاون امور بین‌الملل اتاق تهران، گفت: ظاهراً واقعیت فراتر از آن چیزی است که در خبر‌ها آمده است. دستگاه دیپلماسی ایران نیز در مقابل این اقدام عربستان، دستورالعمل‌هایی را خطاب به نمایندگی‌های خود صادر کرده است. همچنین به نظر می‌رسد به‌رغم تلاش‌های صورت گرفته توسط فرستادگان عربستان، آن دسته از شرکای تجاری که دیرباز با ایران همکاری داشته‌اند، چندان تحت تاثیر تبلیغات نادرست و جهت‌دار عربستان قرار نگیرند.

علیرضا کلاهی‌صمدی نیز گفت: در ماه‌های نخست شکل‌گیری برجام، فضای بین‌المللی در مورد ایران مثبت بود اما با برخی سیگنال‌ها که از داخل به بیرون مخابره شد و حاوی این پیام بود که دولت در ایران تصمیم‌گیر نیست یا کشور از لحاظ سیاست داخلی بی‌ثبات است، این جو مثبت به هم ریخت.