به گزارش اگزيم نيوز، مسعود پل مه امروز در همایش بین المللی حمل و نقل و لجستیک ایران در مرکز همایش های بین‌المللی صدا و سیما گفت: ­جغرافیای سیاسی جمهوری اسلامی ایران، در برگیرنده مزیت های مطلق و رقابتی بسیاری است که می توان موقعیت راهبردی ایران در نقشه خاورمیانه، به لحاظ قابلیت تبدیل به هاب لجستیکی، به منظور ایجاد ارتباط تجاری منطقه آسیا و بخشی از آفریقا با قاره اروپا اشاره کرد.
وی ارتباط زمینی، دریایی و نیز همسایگی با 15 کشور و الزام مواصلاتی 12 کشور محصور در خشکی، متکی به دسترسی سرزمینی از ایران را هم مزیت پایدار دانست و افزود: وابستگی اقتصادی کشورهای حوزه CIS و قفقاز به آبراه های آزاد از طریق خاک ایران مهم است.
پل مه اظهار کرد: توجه ویژه به اهمیت نقش سیاسی و اقتصادی کشور روسیه در معادلات و موازنه بین المللی و استراتژیک بودن دسترسی این کشور به آبراه های آزاد از طریق جمهوری اسلامی ایران و همچنین وجود همه زیرساخت های پایه لجستیکی اعم از بنادر، جاده، ریل، توانمندی های تجهیزاتی، مدیریتی، منابع انسانی و سایر عوامل دیگر هم بر اهمیت لجستیک می افزاید.
توسعه لجستیک علاوه بر تأمین نیازهای در زنجیره تأمین داخلی کشور، نقش اساسی در برقراری جریان های تجارت بین المللی کشورها خواهد داشت.
وی افزود : 90 درصد زمان گردش کالا، در فرآیندهای لجستیکی ملی می شود این چرخه نشانگر نقش بسیار مهم لجستیک در مبادله کالا و بخصوص رقابت پذیری بنگاه های لجستیکی در بازارهای جهانی است. 
رئیس فدراسیون حمل و نقل و لجستیک ایران گفت: خدمات لجستیکی حاصل از مدیریت هوشمند و رقابت پذیر زمانی جایز اهمیت است که کارآمدی خود را در امکان ارسال و دریافت کالا، با بالاترین قابلیت اطمینان در طراحی شبکه ای، دسترسی به تمامی فرآیندهای ارزش افزوده، کمترین میزان تأخیر، کاهش هزینه و حداقل ترین میزان آسیب دیدگی را فراهم کند.
وی تاکید کرد: باید بررسی شود جایگاه و جغرافیای سیاسی ایران در تحقق و تداوم ترانزیت کالاهای مورد نیاز کشورهای همجوار و وابسته، چگونه خواهد بود و چه منافع پویا و کارآمد از لحاظ درآمدزایی ، اشتغالزایی و چه از لحاظ ایجاد وابستگی و روابط مستحکم اقتصادی و نیز سیاسی با دیگر کشورها به دنبال خواهد داشت.
پل مه گفت: لجستیک خود می تواند به عنوان یک صنعت مستقل اشتغالزا و درآمدزا مطرح باشد. چنین صنعتی علاوه بر تأمین نیاز بنگاه های داخلی ، قادر به ارائه خدمات زنجیره ای، برای طیف گسترده ای از فعالیت های تجاری در سطح منطقه و جهان خواهد بود.

وضع ایران از لحاظ لجستیکی

پل مه ادامه داد : ایران به لحاظ ژئوپلتیکی جزو معدود کشورهایی است که موقعیتی استثنایی در منطقه و (حتی جهان) دارد و به طور بالقوه یک کشور تجاری - لجستیکی محسوب می شود. خوشبختانه با تلاش های صورت گرفته، جایگاه لجستیکی ایران دارای رشد صعودی بوده و با 16 پله ارتقاء به رتبه 96 دست یافته ایم. ولی این جایگاه به لحاظ عملکرد لجستیکی با آنچه مناسب و ایده آل جمهوری اسلامی ایران است فاصله بسیاری دارد.
دبیر همایش بین المللی حمل و نقل و لجستیک ایران افزود : بانک جهانی، کشورها را از نظر شاخص عملکرد لجستیکی به گروه های کشورهای برتر لجستیکی، لجستیک منسجم و پایدار، عملکرد نسبی در لجستیک و لجستیک ضعیف طبقه بندی می کند.
براساس آخرین گزارش بانک جهانی، ایران در زمره کشورهایی با عملکرد نسبی لجستیکی طبقه بندی می شود. این گروه عمدتاً شامل کشورهایی با درآمد متوسط و پایین است که با محدودیت های لجستیکی بویژه در بعد قوانین مواجه هستند.
این در حالی است که رقبای لجستیکی ایران در منطقه نظیر امارات با (رتبه 13) و قطر با (رتبه 30) در گروه کشورهای برتر لجستیکی یعنی طبقه اول قرار دارند و ترکیه با رتبه 34 در گروه کشورهای لجستیک منسجم و پایدار به مفهوم طبقه دوم قرار می گیرد.
رئیس فدراسیون حمل و نقل و لجستیک ایران گفت : بر اساس نتایج زیرشاخص های شاخص عملکرد لجستیکی و برغم وجود پتانسیل های بلامنازع ، بهترین رتبه ایران در میان شش زیرشاخص، رتبه 72 در کیفیت زیرساخت های لجستیکی است و پایین ترین رتبه ها در میان این زیرشاخص ها متعلق به تحویل بموقع کالا، رتبه (116)، توانایی در تعقیب و ردیابی کالاها، رتبه (111) و کارایی فرآیندهای ترخیص رتبه (110) است. 
وی تصریح کرد: برغم برخورداری ایران از مزیت های متعدد لجستیکی و زیرساخت های لجستیکی نسبتاً مناسب نظیر جاده، ریل، بندر و فرودگاه، بخش لجستیک ایران از کارایی مناسبی برخوردار نیست. 
طبق برآوردهای مستند و میدانی، سهم حمل و نقل از قیمت تمام شده کالا در ایران حدود 12 درصد و میانگین جهانی این رقم 6 درصد است. این امر موجب افزایش قیمت تمام شده کالاهای تولیدی و عبوری، چه آن بخشی که در داخل کشور توزیع می شود و چه آن بخشی که صادر و تزانزیت می شود، شده است.
شاخص های یک بخش لجستیکی مدرن در کشور، تنها شامل مجموعه پیشرفته ای از زیرساخت های حمل و نقل و جابجای ها نمی شود و آنچه مهم است، چگونگی هماهنگ کرددن این زیرساخت ها و ارایه خدمات لجستیکی واجد ارزش افزوده به مشتریان خواهد بود.
پل مه گفت : برخی از مهم ترین مصادیق مدرن شدن بخش لجستیک که در حال حاضر حتی رقبای لجستیکی ایران در منطقه نیز، به این سمت در حال حرکت هستند ، شامل ایجاد انواع هاب های لجستیکی نظیر بنادر خشک و مراکز لجستیکی، با هدف ایجاد یکپارچگی در زیرساخت های حمل و نقل و بهره گیری از اقتصاد مقیاس در شیوه های کم هزینه تری نظیر حمل ریلی ، ارائه انواع خدمات لجستیکی تخصصی و یکپارچه ایجاد شرکت های خدمات لجستیکی طرف سوم و چهارم توجه ویژه به حمل و نقل کانتینری بر پایه خدمات بارنامه سراسری و حمل و نقل چند وجهی؛بکارگیری سیستم های ردیابی و رهگیری کالا و تبادل خودکار اطلاعات کالا در شبکه لجستیکی، بویژه مبتنی بر استاندارد GSI می شود که مورد اقبال بسیاری از کشورهای جهان واقع شده است.
دبیر همایش بین المللی حمل و نقل و لجستیک ایران اظهار کرد : چهره لجستیکی در منطقه و جهان به سرعت در حال تغییر است و در صورت غفلت ما، دیری نخواهد پایید که حتی کشورهایی که رقیب جدی برای ما محسوب نمی شوند، از ما پیشی بگیرند. 
امارات به عنوان پیشتاز لجستیکی منطقه با ایجاد شهر لجستیکی دوبی، مدتها پیش حرکت خود را به سمت زیرساخت های لجستیک نوین آغاز کرده و کشورهای دیگر حاشیه خلیج فارس نیز، همچون عربستان سعودی، قطر و عمان به سرعت در حال مدرن کردن بخش لجستیکی خود هستند. 
ترکیه نیز به طور جدی در این حوزه برنامه ریزی کرده است و شرکت های لجستیکی طرف سوم و چهارم در آن در حال گسترش و فعالیت هستند و همچنین این کشور ایجاد مراکز لجستیکی با مقیاس های مختلف، بویژه در مجاورت بنادر تجاری مهم را در برنامه های توسعه ای خود جای داده است.
کشورهای دیگر منطقه که هر یک در برابری با قابلیت ها و مزیت های کشور ایران، به نوعی بهره ای اندک از توانمندی و مزیت های جغرافیایی برده اند، در حال گسترش زیرساخت های ترانزیتی خود، در قالب کریدورهای مختلفی نظیر تراسیکا، جاده ابریشم و کریدور چین - پاکستان هستند که می توانند در آینده تهدیدی جدی برای کریدورهای ترانزیتی کشورمان باشند.

آینده لجستیک در جهان

پل مه گفت : طبق مطالعات جهانی، تغییرات در ساختار اجتماعی و اقتصادی جوامع بشری و پیشرفت های تکنولوژیکی، چندین روند عمده را در بخش لجستیک رقم خواهد زد.
برخی از این روندها هم اکنون نیز محقق و در حال حرکت به سمت و سوی تعالی، اما برخی دیگر در مراحل اولیه شکل گیری و رشد قرار دارند.
مهم ترین این روندها شامل رشد قابل توجه تجارت الکترونیک و نیازهای لجستیکی خاص، تولید محصولاتی که لجستیکی متفاوت را می طلبد، بکارگیری فناوری های نوینی نظیر رایانش سیار، تجهیزات پوشیدنی ، اینترنت اشیاء ، اتوماسیون و رباتیک، داده های بزرگ و تحلیل آنها، اهمیت روز افزون مسایل مرتبط با پایداری ، نظیر محیط زیست، مسئولیت پذیری اجتماعی و ... است.
وی تصریح کرد : رشد کند مفاهیم و عملکردهای لجستیکی در ایران را می توان ناشی از عوامل مختلفی دانست که برخی از آنها از عوامل خارجی نظیر تحریم ها ناشی شده یا می شوند. اما بخش عمده این امر نیز به عوامل داخلی باز می گردد که در صورت رفع آنها می توانیم شاهد شکوفایی لجستیکی کشور باشیم.
وی گفت : نگرش مسئولان و فعالان اقتصادی به حوزه لجستیک نیازمند اصلاح است. اغلب بخش لجستیک را مجموعه فعالیت هایی فرعی و نه چندان مهم و آن هم در حد خدمات حمل و نقل و انبارداری تلقی می کنند و به این بخش به عنوان یک کسب و کار مستقل در حوزه خدمات و مهمترین حلقه تکمیل زنجیره تامین و ارزش افزوده نگریسته نمی شود.
پل مه گفت : تعداد نهادهای متولی لجستیکی در کشور و عدم هماهنگی مطلوب بین آنها از دیگر موانع توسعه لجستیک است در این رابطه نیازمند تعامل مطلوب این نهادها بویژه با بخش خصوصی، جهت سیاستگذاری و پیشبرد اقدامات توسعه لجستیک در کشور هستیم.
وی تصریح کرد : کشور ما برغم تلاشهایی که تاکنون شده از بعضی مولفه های اصلی یک لجستیک مدرن محروم مانده است.
ایجاد هاب های لجستیکی و شرکت های ارایه کننده خدمات لجستیکی نوین، از حداقل های این تغییر رویکرد سنتی به نوین گرایی ست.
کمبود نیروی انسانی متخصص لجستیکی در کشور و عدم بکارگیری دانش نوین لجستیک چه در سطح لجستیک تجاری، اعم از لجستیک بین المللی، ملی و شهر و چه در سطح لجستیک بنگاهی مشهود است و در این زمینه نیازمند تقویت دانش علمی و کاربردی در سطوح مختلف فعالان لجستیکی و تربیت متخصصان جوان، صاحب فکر و نوآور هستیم.

سرمایه‌گذاری ۱۰۰۰میلیارد تومانی در هوشمندسازی حمل‌ونقل جاده‌ای

همچنين عباس آخوندی امروز در همایش حمل‌ونقل و لجستیک ایران با بیان اینکه به دنبال ایجاد مزیت‌های رقابتی در حمل‌ونقل و لجستیک هستیم، اظهار داشت: خط مشی در این حوزه افزایش قدرت رقابتی ایران در کنار مزیت‌های نسبی است.

وی ادامه داد: مزیت‌های نسبی اغواگرانه است و افراد را به موقعیت‌‌های خدادادی مغرور می‌کند و اجازه نمی‌دهد به دنبال موقعیت جهانی خود برویم. 

آخوندی گفت: باید به مزیت‌های رقابتی توجه کنیم و آن زمان است که همه منطق تصمیم‌گیری ما تحت تأثیر قرار می‌گیرد.

وزیر راه و شهرسازی با تأکید بر اینکه باید دنبال زیرساخت‌های نرم‌افزاری در این حوزه باشیم، گفت: این تغییر انگاره ذهنی در حمل‌ونقل ایران در مراحل آغازین است و هنوز در حوزه ترانزیت آمارهای ما فقط در زیربناهاست در حالی که ایجاد زیربناها به تنهایی کافی نیست و باید قوانین دست و پاگیر حذف شوند.

وی تأکید کرد: باید رقابت‌های قیمتی و بازارهای رقابتی در حمل‌ونقل ایجاد کنیم و فضا برای آمدن فناوری نوین در حمل‌ونقل فراهم باشد.

آخوندی با بیان اینکه معاونت حمل‌ونقل در زیرمجموعه وزارت راه با تمرکز بر جنبه‌های نرم‌افزاری و شبکه‌سازی ایجاد شد، گفت: حمل‌ونقل هوشمند را در مدل‌های مختلف حمل‌ونقلی دنبال می‌کنیم. 

وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: سرمایه‌گذاری در حوزه هوشمندسازی جاده‌ای ایران فقط از سوی سازمان راهداری رقم هزار میلیارد تومان است. 

وی افزود: در دیگر مدل‌های حمل‌ونقلی هوشمندسازی باید در دستور کار باشد زیرا رقابت فقط با وجود این موضوع است که مصداق می‌یابد.

آخوندی دسترسی آزاد به اطلاعات را از دیگر الزامات عنوان کرد و گفت: در لجستیک جدید که مشخصات آن مبتنی بر اطلاعات لحظه‌ای است، حق دسترسی آزاد شهروندان و فعالان اقتصادی به اطلاعات اصلی‌ترین کار وزارت راه و شهرسازی است. 

وی گفت: یک و نیم ماه پیش همه مدیران را مکلف کردم که اطلاعاتی را که طبقه‌بندی ندارند در اختیار شهروندان و فعالان اقتصادی قرار دهند.

وزیر راه و شهرسازی اظهار داشت: در اقتصاد مقیاس وقتی باری از قاره‌ای به قاره دیگر از دالان ایران عبور می‌کند نیاز داریم که بنگاه‌هایی داشته باشیم تا بتوانند در مقیاس جهانی کار کنند و این بنگاه‌ها باید خصوصی‌ کامل باشند.

آخوندی با انتقاد از نرخ‌گذاری‌های تکلیفی و دولتی افزود: در کشور ما هنوز رسانه‌ای نظیر صدا و سیما قیمت‌گذاری‌های تکلیفی و دولتی را دنبال می‌کنند در حالی که مگر می‌توان در فضای قیمت‌گذاری دولتی و فضای روانی کنترل قیمت، بازار رقابتی ایجاد کرد؟

وی گفت: همه نرخ‌ها در ایران دست‌کاری شده است و این اصلی‌ترین مشکل ما در ایران است؛ با وجود آنکه در برنامه‌های مختلف توسعه به موضوع آزادسازی نرخ‌ها  اشاره شد اما در این باره اجماع ملی وجود ندارد.

وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: نمایندگان افکار عمومی از مقامات دولتی انتظار مداخله و نرخ‌گذاری دولتی دارند که این با خصوصی‌سازی در مغایرت است. 

آخوندی افزود: در قیمت‌گذاری تکلیفی و مداخله‌ای بازار مکاره‌ای وجود دارد که عده‌ای سود می‌برند و عده‌ای زیان می‌بینند. 

وی گفت: برخی معتقد هستند باید نرخ سوخت در ایران ارزان باشد در حالی که کشور ما دومین کشور دنیا در ارائه سوخت ارزان است.

وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: به محضی که نظام قیمت‌گذاری رخ دهد دخالت در بازار توسط دولت پیش آید، بخش خصوصی رشد نخواهد کرد.

آخوندی گفت: بخش خصوصی باید از ما بخواهد که اجازه دهیم رقابت کنند نه اینکه فقط به دنبال کمک مالی باشد. 

وی با تأکید بر اینکه باید فضای رقابتی در حمل‌ونقل ایجاد شود، گفت: در وزارتخانه در کنار توسعه فیزیکی حمل‌ونقل و لجستیک به مفهوم زنجیره تأمین، شبکه‌سازی، تبادل اطلاعات، مهارت‌ها و حمایت از منابع مصرف و عرضه‌کننده را دنبال می‌کنیم.

وزیر راه و شهرسازی با تأکید بر اینکه در بندر چابهار باید زنجیره تأمین را هم دنبال کرد، گفت: امکان لجستیکی بندر امام (ره) امروز 11 هزار هکتار اراضی است ضمن آنکه در بندرعباس هم 2400 هکتار پس‌کرانه تکمیل شد و 2400 هکتار دیگر هم در حال تکمیل است.