وزیر خارجه آلمان در اخرین موضع گیری درخصوص خروج دولت امریکا از برجام در گفت‌وگو با یک نشریه آلمانی اعلام کرده که در شرایطی که منافع آلمان در میان باشد، سیاست سختی را دربرابر آمریکا در پیش خواهد گرفت و افزود: «ما آمادگی داریم که مذاکره کنیم، گفت‌وگو کنیم و حتی اگر ضرورت داشته باشد برای مواضع‌مان بجنگیم و این موضوع نه فقط به کاخ سفید بلکه به تمامی سطوح مربوط می‌شود.»

هایکو ماس وزیر خارجه آلمان ضمن انتقاد از اقدام یک‌جانبه آمریکا مبنی بر خروج از توافق هسته‌ای با ایران چنین اقدامی را گامی منفی در روابط فراآتلانتیک میان آلمان و واشنگتن ارزیابی کرده است.

روزنامه" تاگس اشپیگل " نیز در همین زمینه در مطلبی نوشته است با توجه به ناامنی های بزرگی که بعد از خروج آمریکا از برجام ایجاد شده است، اتحادیه صنایع آلمان  BDI و اتاق صنایع و بازرگانی آلمان DIHK  از دولت این کشور و اتحادیه اروپا درخواست کردند که از مناسبات تجاری اروپا با ایران حمایت کنند. ضمن اینکه انجمن تجارت خارجی آلمان BGA هم درباره به وجود آمدن هرج و مرج در این شرایط هشدار داده است.

بر اساس اطلاعات انجمن تجارت خارجی آلمان در سال 2017 مناسبات تجاری بین ایران و آلمان حجم 3.4 میلیارد یورویی را به دست آورد که با افزایش 16 درصدی صادرات آلمان به ایران همراه بود. براین اساس اتحادیه اروپا می خواهد همچنان به این توافق پایبند باشد. آن ها تلاش می کنند تا عواقب اقتصادی تحریم های آمریکا علیه ایران را محدود کنند زیرا بسیاری از شرکت های آلمانی دفاتر نمایندگی خود را دوباره در ایران باز کرده‌اند و تولیدات خود را روانه بازار ایران کرده و سرمایه گذاری خود با شرکای ایرانی را آغاز کرده‌اند.

در این زمینه اتاق صنایع و بازرگانی آلمان بعد از خروج ترامپ از برجام اعلام کرد که با این تصمیم ترامپ چشم انداز برای مناسبات اقتصادی بین ایران و آلمان تیره و تار می شود. حالا دولت آلمان و اتحادیه اروپا باید از تجارت ایران و اروپا حمایت کرده و اعتماد از دست رفته را دوباره ایجاد کنند.

رئیس اتحادیه صنایع آلمان یادآورشده است که اتحادیه اروپا باید این موفقیت را به دست آورد که با روسیه و چین تعهدات واضح و آشکاری را در توافق هسته ای انجام شده با ایران بدهد. این تعهدات برای شرکت های آلمانی و اروپایی ضرورت دارد. شرکت های ما امید بزرگی به گشوده شدن بازارها با ایران از طریق لغو تحریم های اقتصادی علیه این کشور بسته اند. این چشم اندازها اکنون به وضوح تیره شده است.

انجمن مهندسی ماشین آلات و تجهیزات آلمان (VDMA) هم با اشاره به اینکه« حالا ایران سوار قطار شده است» یادآور شده  باید تصمیم گرفته شود که آیا مستقل از آمریکا توافق هسته ی در پیش گرفته خواهد شد و این چیزی است که بهترین راه حل برای همه طرف ها است. تا زمانی که اتحادیه اروپا تحریم های خود علیه ایران را مجددا فعال نکند تجارت قانونی با ایران همچنان برای آلمان امکان پذیر است.

اما پیش از این همزمان با نزدیک شدن پایان ضرب الاجل دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا برای خروج از برجام صدراعظم آلمان، برای حفظ برجام پیشنهاد جدیدی ارائه کرده بود که براساس آن با طرح "اصلاح" توافق هسته‌ای، پیشنهاداتی از جانب اروپا برای استمرار توافق هسته‌ای موسوم به برجام را مطرح کرد. در این رابطه، آلمان، با موضع آمریکا و اسرائیل در خصوص برجام مخالفت کرده و خواستار گسترده شدن چارچوب مذاکرات با ایران برای ابقای برجام شد.

آنگلا مرکل، با تاکید براینکه توافق هسته‌ای نباید لغو شود بلکه باید چارچوب مذاکرات مرتبط با آن گسترده شود خواستار بررسی برنامه موشکی و نفوذ سیاسی ایران در سوریه شد و ادعا کرد که این موضع اکثر اعضای اتحادیه اروپاست. این ایده، به جای لغو برجام، به دنبال انجام یک "بده بستان" با ایران درباره "حضور نظامی" آن در سوریه بود که به موجب این بده بستان، روابط تجاری و سرمایه‌گذاری خارجی با ایران حفظ می‌شد.

امیر علیزاده قائم مقام اتاق بازرگانی و صنایع ایران و و آلمان در گفتگو با اگزیم نیوز با اشاره به اینکه دولت آلمان ضمن پایبندی به مفاد برجام اعلام کرده تا مادامی که ایران پایبند باشد آنها هم در حفظ برجام کوشا خواهند بود، اظهار داشت: در روزهای آینده وزرای خارجه ایران و اتحادیه اروپا قرار است طی یک نشست به تبیین راهکارهای جدید در بحث برجام بپردازند. زیرا برای ایران مهم است که از سمت اتحادیه اروپا ضمانت های لازم برای محافظت از برجام دریافت شود.

وی با اشاره به رویکرد انتقادی فولکر ترایر، رئیس بخش بین‌الملل اتاق صنایع و بازرگانی آلمان نسبت به خروج امریکا از برجام گفت: اتاق صنایع بازرگانی آلمان نگران این است که با توجه به شرایط پیش آمده ادامه تجارت با ایران منجر به از دست دادن معاملات آنها در آمریکا شود.  زیرا به گفته ترایر شرکت ها و به ویژه بانک‌هایی که در سطح بین‌المللی فعال هستند در صورت بازگشت تحریم‌ها با ریسک بزرگی مواجه خواهند شد و ممکن است به طور کلی از بازار ایران خارج شوند.

علیزاده با اظهار امیدواری نسبت به اینکه شاید دیدار وزاری خارجه ایران و اتحادیه اروپا منجر به دستیابی به یک سازوکار حقوقی مشخص شود که براساس آن بتوان از تحریم های اینده عبور کرد، گفت: شاید بتوان دریک تعریف مشترک نظام حقوقی و یا نهاد مالی را طراحی کرد که بدون خطر تهدید امریکا از منظر جریمه ها، که به واسطه تحریم ها پیش بینی می شود، بتواند به یک راهکار جامع و اصولی در بحث مبادلات تجاری رسید.

وی افزود: آنچه اشکار است شرایط با ایجاد تحریم های جدید امریکا برای کشورهای اروپایی در مبادلات تجاری با ایران سخت می شود. به طور مثال در این زمینه یک شرکت آلمانی که سرمایه گذار آن فرد امریکایی است و یا در بازار امریکا فعال و به هر ترتیب با این جریمه های ثانویه امریکا مواجه می شود، دولت المان چگونه می تواند از این شرکت محافظت کند؟ مگر کمرزبانک آلمان را که 2 سال پیش توسط دولت امریکا جریمه سنگین یک و نیم میلیارد یورویی را تجربه کرد، دولت آن کشورتوانست کاری در جهت رفع جرایم انجام دهد؟ و یا دیگر بانک ها از جمله دویچه بانک و یکی از بزرگترین بانک های فرانسه که با جریمه های سنگین مواجه شدند و همین امر موجب شد تا بعد از برجام بانک های بزرگ اروپایی از همکاری با ایران ممانعت کنند.

علیزاده درخصوص قراردادهای مهم آلمان با ایران در پسا برجام گفت: شرکت زیمنس چند قرارداد در زمینه ریلی و نیروگاهی با ایران منعقد کرد که مشکل فاینانس هم داشت . در حوزه انرژی های تجدید پذیر هم آلمانی ها حضور مثبتی داشتند و بیش از 5 شرکت سرمایه گذاری های قابل ملاحظه ای را برای ایجاد 10 نیروگاه خورشیدی انجام داده اند. در این زمینه یک شرکت به تنهایی در استان همدان 5 نیروگاه خورشیدی راه اندازی کرده، یک شرکت دیگر در کاشان دو نیروگاه خورشیدی دارد و هفته آینده هم یک شرکت المانی در زاهدان یک نیروگاه خورشیدی را با سرمایه گذاری و تکنولوژی آلمانی افتتاح می کند.

قائم مقام اتاق بازرگانی و صنایع ایران و و آلمان از حضور شرکت فولکس واگن بعد از برجام در ایران خبر داد و افزود: در حوزه خودرو شرکت فولکس واگن تا این تاریخ بیشتر واردات داشته اما درصدد بود که خط تولید آن را نیز در ایران ایجاد کند که با توجه به حضور پرنگ این برند در بازار امریکا باید دید با وضع تحریم های جدید چه تصمیمی اتخاذ خواهند کرد.

علیزاده با اشاره به اینکه وضع مجدد تحریم ها مبادلات خارجی را با مشکل مواجه می کند ولی همین که ایران و اروپا دراین زمینه واکنش مثبت و سازنده ای داشتند و برای یافتن یک راهکار اصولی با یکدیگر در تعامل هستندخودش جای امیدواری است، خاطرنشان کرد: فرق وضعیت کنونی با تحریم های قبلی را می توان در این نکته جستجو کرد که اکنون کل دنیا بر علیه ایران نیست و وجه کشور ما در دنیا مثبت و پایبند به اصول معرفی شده است.

وی در ادامه یادآورشد: در سال 2017 مانند سال قبل از آن میزان تجارت خارجی ما با آلمان به طور متوسط در دو سال گذشته 20 تا 25 درصد رشد را تجربه کرده است. براین اساس میزان واردات از آلمان در سال 2017 حدود 18 درصد رشد داشته و صادرات ما به المان حدود 30 درصد رشد داشته و این در حالی که با وجود اینکه ما به المانی نفت صادر نمی کنیم و این میزان رشد به صادرات غیر نفتی تعلق دارد. اما اگر حواله پول بین طرفین با دشوار همراه شود میزان مبادلات با کسری مواجه خواهد شد زیرا سهولت در امر حواله، الفبای مبادلات بین دو کشور است.

علیزاده درخصوص نوع صادرات و واردات بین دو کشور گفت: بیش از نیمی از حجم صادرات ایران به آلمان را مواد غذایی شامل خشکبار، میوه، پسته و زعفران  تشکیل می دهد. بخشی از آن هم مواد خام معدنی، گیاهان دارویی، فولاد و فرش اختصاص دارد که در کل سال گذشته حجم مبادلات 3 میلیاردو 400 میلیون یورو بود که از این میزان 400 میلیون سهم صادرات ایران و 3میلیارد یورو واردات از المان است. واردات از آلمان بیشتر در بخش ماشین آلات صنعتی، تجهیزات برقی و ابزار صنعتی که می توان در کل گفت بیش از نیمی از واردات کالا از المان را کالاهای سرمایه ای تشکیل می دهد . در موراد دیگر می توان از خودروهای سنگین و سبک ، قطعات، دارو، مواد اولیه در تولید صنایع غذایی و دارویی و بهداشتی نام برد.