صنعت نفت کشور تحریم شد و چشمان دولت برای کسب درآمد، به اخذ مالیات‌ دوخته شده است. اما فرار مالیاتی و رکود حاکم بر کشور، دولت را در این زمینه مقداری دست‌بسته نشان می‌دهد. کارشناسان نیز برای کسب درآمد و جبران کسری بودجه، راهکارهایی را پیش پای دولت می‌گذارند. در این میان حسین آفریده، رئییس اسبق کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با "اگزیم نیوز" ضمن بررسی اوضاع صنعت نفت و صنعت پتروشیمی کشور ابراز داشت که پتروشیمی بر مبنای گاز، می‌تواند یک آلترناتیو جدی جهت عدم کاهش درآمدهای دولت محسوب شود. او می‌گوید: اغلب پتروشیمی‌هایی که در عسلویه و پارس جنوبی هستند، از گاز استفاده می‌کنند که این ویژگی، ارزشِ تمام شده‌ی تولید محصولات را کاهش می‌دهد. باید قدر این موقعیت‌ها را دانست. ایران این پتانسیل را دارد و باید از این موقعیت استفاده کند.

آفریده گفت: کسی که صنعت نفت ما را تحریم کرده است، می‌تواند صنعت پتروشیمی را هم در آینده تحریم کند. لذا باید تفکر عمیق‌تری داشته باشیم و صرفا به یک صنعت تکیه نکنیم و از صنایع مختلف بهره بگیریم. به عنوان نمونه، گاز می‌تواند به سمت صنعت پتروشیمی سوق داده شود و ضمن تولید محصولات گوناگون، ارزش افزوده چشمگیری کسب کرد. قیمت تمام شده تولید محصولات پتروشیمی بر مبنای گاز، از قیمت محصولات پتروشیمی بر مبنای نفت ارزان‌تر است. این مزیت خوبی برای این محصولات محسوب می‌شود. ایران نیز در این قضیه فعالیت‌های زیادی انجام داده است و کارهای زیادی را در آینده می‌تواند به فرجام برساند.

او ادامه داد: ما اکنون نمی‌توانیم صادرات گاز داشته باشیم. افق صادرات گاز برای ما چندان روشن نیست. پس می‌توانیم در این خصوص برنامه‌ریزی متفاوتی انجام بدهیم. البته باید تاسیسات مربوط به پتروشیمی هم فراهم باشد. این موضوع به سرمایه‌گذاری نیاز دارد. به هر صورت این گزینه آلترناتیو خوبی محسوب می‌شود و بخشی از انرژی ما را به کالاهایی با ارزش افزوده بیشتر تبدیل خواهد کرد. سود پتروشیمی‌ها قابل مقایسه با پالایشگاه‌ها نیست و بسیار بیشتر از آنها است. در این پروسه هم سرمایه‌گذار سود می‌برد و هم افق روشنی برای ارزآوری کشور ایجاد خواهد شد.

وی ابراز داشت: برای ادراک سودآوری پتروشیمی‌ها نسبت به پالایشگاه‌ها کافی است به پالایشگاه اصفهان نگاه کنیم. پالایشگاه اصفهان یکی از پالایشگاه‌های بزرگ کشور است؛ اما با این اوصاف سود حاصله از این پالایشگاه با سود یک پتروشیمی کوچک مقایسه می‌شود. لذا سرمایه‌گذاری در زمینه پتروشیمی و محصولات پتروشیمی همچنان شرایط بهتری دارد. البته فراموش نکنیم که اگر پالایشگاه‌ها دارای تکنولوژی به‌روز باشند، می‌توانند سود دهی چشمگیری به ارمغان آورند.

این استاد دانشگاه افزود: اکنون نیاز بازار بیشتر از آنچه است که پتروشیمی‌ها در حال تولید آن می‌باشند. بهتر است با تصمیمی آنی و صحیح وارد بازار شویم و جایگاه خود را زودتر تعیین کنیم. مشکل ما در این بازار، تحریم‌های موجود است. آمریکا تلاش دارد بازار موجود را برای سود خود حفظ کند. اما این اوضاع همیشگی نیست و بدون تردید گذرا است. لذا باید به افزایش ظرفیت تولید خود بیندیشیم. اگر در محصولات پتروشیمی و همچنین نفتی، امکانات کافی در اختیار داشته باشیم، با گذشت زمان، شرایط می‌تواند تغییر کند و مجددا بخشی از بازار در اختیار ما قرار بگیرد. برای مصرف کننده‌ها نیز بسیار مهم است که بازاری امن داشته باشند و در بلند مدت مطمئن باشند که اتفاقی خاصی رخ نخواهد داد. هیچ کشوری به اندازه ایران نفت و گاز ندارد. باید از این موقعیت استفاده کرد. هر چند که تحریم‌ها این ظرفیت را مقداری از ما دور کرده است. اما همانطور که گفته شد، اوضاع می تواند تغییر کند. پس باید آمادگی لازم را برای این تغییر و تحول در بازار داشته باشیم.

آفریده گفت: اغلب پتروشیمی‌هایی که در عسلویه و پارس جنوبی هستند، از گاز استفاده می‌کنند که این ویژگی، ارزش تمام شده تولید محصولات را کاهش می‌دهد. باید قدر این موقعیت‌ها را دانست. ایران این پتانسیل را دارد و باید از این موقعیت استفاده کنیم.

رئیس اسبق کمیسیون انرژی مجلس در خصوص توان مدیریت نفتی و انرژی کشور گفت: به نظر من آقای روحانی، وزیر نفت توانایی دارد. مشخصا ایشان در حوزه نفت و انرژی برنامه‌هایی مشخص دارند. اما شرایط کشور به گونه‌ای است که باید قواعدی خاص برای آن در نظر گرفت. آقای زنگنه بسیار خوش فکر است و خوب تصمیم می‌گیرد. البته ایشان برخی کارها را هم باید انجام می‌دادند.

او در پاسخ به این سوال که اگر شما در خدمت وزیر نفت بودید به کدام فعالیت‌های‌ حوزه انرژی اولویت می‌دادید، تصریح کرد: البته همانطور که گفتم وزیر نفت دولت دوازدهم، فردی توانا است. ولی اگر من مسئولیتی در این حیطه بر عهده داشتم، شتاب بیشتری به کارها می‌بخشیدم. اکنون مشکلات موجود، مقداری سیاسی شده است. با این اوصاف اگر من حضور داشتم، به محض امضای برجام، برنامه‌هایی را که تحت قراردادهای جدید بود، با جرات بیشتری پیش می‌بردم و به انتقادات مخالفان چندان توجهی نمی‌کردم. باید برای گازهای فلر برنامه‌ریزی می‌شد که به این امر کم توجهی شده است. در ایران هر کاری انجام بدهیم، بازهم یک منتقد مقابل راه آدمی سبز می‌شود. باید بدون توجه به این انتقادات کار را پیش برد.