وزیران دارایی و رئیسان بانک های مرکزی «جی 20» در پایان اجلاس دو روزه خود در چین، خروج احتمالی انگلیس از اتحادیه اروپا را یک شوک بزرگ برای خود و تهدیدی جدی برای اقتصاد جهان در سال جاری میلادی دانستند. اعضای «گروه 20» که در نشست دو روزه خود در شهر بندری شانگهای شرکت کرده بودند، اعلام کردند که رفتن انگلستان از اتحادیه اروپا برای کل دنیا خبر خوشایندی نیست و اتخاذ تصمیمات در این باره باید واقع بینانه باشد.
نشست سران اقتصادی «گروه 20» شب گذشته (شنبه) در حالی در شهر شانگهای چین پایان یافت که در بیانیه مشترک این نشست، بر لزوم اصلاحات ساختاری و داشتن نگرشی فرای سیاست های رایج همچون کاهش نرخ بهره و خلق پول تاکید و خروج انگلیس از اتحادیه اروپا نیز به عنوان یکی از بزرگترین تهدیدهای اقتصادی سال جدید میلادی اعلام شد.
آنان همچنین تاکید کردند که بی ثباتی جریان سرمایه، سقوط ناگهانی قیمت کالا و «شوک» ناشی از خروج انگلیس از اتحادیه اروپا می تواند به عنوان بزرگترین مانع موجود در برابر رشد اقتصاد جهانی و همچنین اقتصاد کشورهای عضو باشد.
در بخش دیگری از بیانیه اجلاس، اعضای «گروه 20» متعهد شدند که از رقابت های ارزی و مالی غیرسازنده خودداری کرده و وارد رقابت تسعیر ارزهای ملی نشوند.
بیانیه تاکید می کند که دولت های عضو این گروه به تعهدات گذشته مبنی بر جلوگیری از رقابت در این زمینه پایبند بوده و تلاش خود را برای تاثیرگذاری بر ارزهای ملی کشورها و تغییر نرخ های ارزی ملی متمرکز نکرده و با آن کشورها وارد رقابت نخواهند شد.
دولت های «گروه 20» همچنین تصریح کرده اند که هر اقدام غیرسازنده و ناگهانی در این عرصه می تواند به بازارهای مالی جهان لطمه زده و اقتصاد دنیا را وارد بحران کند.
موضوع اقتصاد جهانی، بخش دیگر بیانیه پایانی بود که شرکت کنندگان اعلام کردند که اقتصاد جهانی همچنان به روند رو به بهبود خود ادامه می دهد. با این حال این روند در پاسخ به خواسته نهایی ما که ایجاد یک رشد اقتصادی قوی، متوازن و پایدار است، ناکارآمد بوده است.
بیانیه در ادامه یادآور می شود: سیاست های پولی برای حمایت از فعالان اقتصادی و حصول اطمینان از ثبات قیمت ها ادامه خواهد یافت اما این سیاست ها به تنهایی کافی نیست.
بیانیه فوق با اشاره به رشد اقتصادی ضعیف و آشفتگی بازارهای پولی در ماه های اخیر که باعث گسترش شکاف روابط میان اقتصادهای بزرگ جهان شده است، نگرانی کشورهای عضو درباره تنش های ژئوپولیتیک و بحران پناهجویان در اروپا را منعکس کرد.
یکی دیگر از این نگرانی ها، خروج احتمالی انگلیس از اتحادیه اروپا بود که خبرگزاری رویترز در گزارشی به نقل از منابع آگاه اعلام کرد که این موضوع از ابتدا در این بیانیه ذکر نشده بود اما در نهایت با تلاش انگلیس در پیش نویس پایانی گنجانده شد.
همزمان صندوق بین المللی پول نیز در این باره اعلام کرد که در جریان اجلاس دو روزه شانگهای در باره اقتصاد انگلستان با مسئولان این کشور بحث و تبادل نظر کرده است و «کریستین لاگارد» رئیس این صندوق نیز گفت که به همه اعضا در باره پیامدهای خروج انگلیس از اتحادیه اروپا هشدار داده است.
او گفت: پیش بینی و بررسی دقیق تبعات خروج احتمالی انگلیس با توجه به تردیدهایی که نسبت به شرایط خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا وجود دارد، بسیار مشکل است.
وی تاکید کرد که وقوع این اتفاق به احتمال زیاد مبادلات تجاری را با مشکلات ویژه روبرو خواهد کرد، حتی پیش از یک تحقیق و بررسی دقیق درباره این موضوع می توان گفت که تبعات خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا منفی خواهد بود.
این در حالیست که بریتانیا اعلام کرده، مساله جدا شدن از این اتحادیه موضوعی است که مردم این کشور در همه پرسی بیست و سوم ژوئن امسال در باره آن تصمیم خواهند گرفت.
برخی از تحلیلگران می گویند که ورود اعضای «گروه 20» به این موضوع نادرست است زیرا در واقع 15 عضو این گروه اصلا از اعضای اتحادیه اروپا نیستند.
«جک لیو» وزیر خزانه داری آمریکا نیز در این رابطه اظهار داشت: از دیدگاه ما، استمرار حضور انگلیس در اتحادیه اروپا موضوعی مهم نه تنها در بحث امنیت ملی و اقتصادی انگلیس، بلکه کل اروپا و نیز آمریکا است.

** مقابله با عدم ثبات اقتصادی
سران اقتصادی «گروه 20» همچنین در نشست دو روزه خود بر استفاده از تمام ابزارهای پولی، مالی و ساختاری به صورت منفرد و جمعی برای دستیابی به اهداف ترسیم شده اقتصادی تاکید کردند.
«کریستین لاگارد» رئیس صندوق بین المللی پول با اشاره به اضطرار نمایندگان حاضر در این نشست برای اقدام مشترک در این زمینه، نسبت به از خط خارج شدن روند بهبود اقتصاد جهانی در صورت عدم اقدام هماهنگ هشدار داد.
او گفت که دیگر موضوعی مانند توافقنامه پلازا پیش نخواهد آمد. توافقنامه «پلازا» پیمانی بود که در سال 1985 توسط فرانسه، آلمان غربی، ژاپن، انگلیس و آمریکا برای تضعیف تعمدی نرخ دلار برای بهبود وضعیت اقتصادی امضا شد.
«لاگارد» گفت که اعضای «گروه 20» هرگز دیگر دست به چنین اقدامی نخواهند زد و در اجلاس شانگهای هم این موضوع جزو مسائل دستور کار نبوده است.
اعضای گروه همچنین افزوده اند که برای بهبود اقتصاد جهانی و کمک به بازارهای مالی و سرمایه گذاری در طرح های پایه اقدام به سیاستگذاری های کلان خواهند کرد.
در ماه های اخیر برخی سیاست های اقتصادی کشورها نظیر اتکا به وام ها و منفی کردن نرخ بهره سپرده بانک های مرکزی، موج انتقادها را با خود به همراه داشته است.
از سوی دیگر، برخی کشورها نظیر آلمان اعلام کرده اند که تمایلی برای تزریق محرک جدید اقتصادی ندارند.
«ولفگانگ شوبل» وزیر دارایی آلمان روز گذشته گفته بود که اقتصاد این کشور دیگر ظرفیت افزایش سرمایه از طریق انتشار سهام و اوراق بهادار دولتی را ندارد.
وی تصریح کرد: این اقدام مشکل های جدیدی نظیر افزایش حجم بدهی، ایجاد حباب های اقتصادی و ریسک پذیری افراطی را به دنبال خواهد داشت که اقتصاد کشور را به ورطه نابودی می کشاند.

** نگرانی های ارزی
سران «جی 20» همچنین متعهد شدند که از استفاده ابزاری از نرخ ارز با اهداف رقابتی خودداری کرده و در بازار تبادلات ارزهای خارجی (فارکس) با یکدیگر همکاری مشورتی نزدیکی داشته باشند.
« جروئن دیسلبلوم» رئیس گروه وزرای اقتصادی منطقه یورو نیز خبر داد که کشورهای عضو این گروه به توافق رسیده اند که پیش از اتخاذ سیاست هایی که ممکن است منجر به کاهش ارزش نرخ پول ملی شود، یکدیگر را در جریان قرار دهند.

**مواضع اقتصادی چین
چین نیز که در این نشست با نگرانی جدی سایر کشور ها درباره کاهش ذخایر ارزی این کشور و نیز کاهش تعمدی ارزش واحد پول ملی آن (یوان) رو به رو شده بود، اطمینان داد که توانایی مدیریت شرایط فعلی را دارد.
کاهش نرخ «یوان» و سقوط ارزش سهام در بازارهای اوراق بهادار چین، مدتی است که شرایط نامناسبی را برای دومین اقتصاد برتر دنیا پیش آورده و این موضوع یکی از مباحثات مطرح شده توسط شرکت کنندگان در نشست گروه بیست در شانگهای بود.
اما با توجه به نگرانی های مطرح شده، چین اعلام کرده که همچنان خود را در قبال رشد اقتصادی جهان مسئول می داند و در حال برقراری توازن لازم در امور مالی، اصلاحات زیربنایی و همچنین تجارت خارجی و تکمیل امور ارزی برای تحقق این هدف است.
«جو شیائو چوان» رئیس بانک مرکزی چین طی سخنانی در این نشست گفت که اگرچه چین در بخش ارزی دچار مشکلاتی شده و نابسامانی هایی در نرخ یوان داشته و دلار را همچنان مهمترین ارز جهان می داند اما مسبب چالش های اقتصادی دنیا نیست و خود را در برابر رشد اقتصادی جهان مسئول می داند.
«لو جیوی» وزیر اقتصاد چین هم در این رابطه اعلام کرد که سیاست های پولی باید همچنان به صورت انقباضی نگه داشته شوند. گرچه مردم دیگر فهمیده اند که این سیاست ها نمی تواند جایگزین سیاست های مالی (نظیر تغییر در هزینه های دولتی و مالیاتی) گردد.
پیش از این «تارو آسو» وزیر اقتصاد ژاپن گفته بود که از چین خواسته است تا با طرح یک برنامه میان مدت با چارچوب زمانی مشخص، برای اصلاحات ارزی اقدام کند.
در پایان این نشست همچنین مقرر شد که یازدهمین دوره اجلاس سران «گروه 20» در روزهای 4 و 5 سپتامبر سال جاری میلادی در شهر «هانگجو» در شرق چین برگزار شود. ترکیه میزبان دهمین دوره اجلاس سران این گروه اقتصادی در سال 2015 بود.
آمریکا، چین، انگلیس، آلمان، فرانسه، ایتالیا، کانادا، ترکیه، ژاپن، برزیل، آرژانتین، هند، اندونزی، مکزیک، عربستان سعودی، آفریقای جنوبی، کره جنوبی، روسیه، استرالیا و نماینده اتحادیه اروپا اعضای این گروه اقتصادی هستند که در سال 1999 به منظور تشکیل جلسات منظم میان مهمترین کشورهای صنعتی و اقتصادهای در حال توسعه تاسیس شد.