توسعه صادرات خدمات فنی – مهندسی در کنار توجه به زیرساخت های مورد نیاز برای صادرات و رونق ترانزیت بین المللی کالا ، دو رویکرد اصلی بانک توسعه صادرات به شمار می رود که هر دو به تقویت زیرساخت های مورد نیاز در امر صادرات ، کمک شایان توجهی خواهد کرد. صادرات خدمات فنی – مهندسی را باید گامی بزرگ در جهت صادرات محصولات داخلی برشمرد که در پروژه هایی که به دست مهندسین و کارشناسان ایرانی انجام می پذیرد، مورد استفاده قرار خواهد گرفت. این قبیل پروژه ها را باید به مثابه ویترینی برای محصولات ایرانی صادرشده به سایر کشورها محسوب کنیم که از یک سو از فیلتر استانداردهای صنعتی دشواری عبور کرده و از سوی دیگر ، کارایی خود را به صورت عینی و عملی نشان داده است.

در این بین به گزارش اگزیم نیوز بانک توسعه صادرات ایران با سال ها سابقه فعالیت تخصصی در قالب تجارت و به خصوص در مسیر توسعه صادرات غیرنفتی، تأثیر به سزایی در مسیر حرکت منابع مالی به سمت صادرات کالا و خدمات به بازارهای جهانی داشته و دارد. در عین حال نقش مهم این بانک در جهت تأمین مالی طرح های مهمی در داخل کشور از دیگر فعالیت هایی است که در این مسیر می توان مورد بررسی قرار داد. مشارکت در تجهیز فاز 1 بندر شهید بهشتی چابهار برای رسیدن به ظرفیت 8 میلیون تن در سال ، تأمین مالی احداث خط سوم انتقال برق در کشور ارمنستان ، اعطای خط اعتباری 200 میلیون دلاری به منظور حمایت از پیمانکاران ایرانی در عراق ،  احداث سد و نیروگاه سنگ توده 2 در تاجیکستان ، احداث نیروگاه سیکل ترکیبی 968 مگاواتی در پره سر گیلان ، احداث هتل بین المللی فرودگاه امام خمینی ( ره ) و مشارکت در ساخت پارک آبی در جزیره کیش را می توان 7 گام اصلی بانک توسعه صادرات در خصوص حمایت از صادرات خدمات فنی – مهندسی ، حمایت از تولید و رونق گردشگری به شمار آورد.

چندی پیش دکتر علی صالح آبادی در خصوص صادرات خدمات فنی و مهندسی به کشورهای همسایه در گفتگو با اگزیم نیوز گفت: روابط پایدار و بلندمدت با کشورهای همسایه یکی از اولویت های اقتصاد مقاومتی به شمار می آید و به این منظور در حال تکمیل خطوط اعتباری با کشورهای همسایه هستیم که از آن جمله می توان از تأمین مالی خط انتقال برق ارمنستان به ایران خبر داد که توسط بانک توسعه صادرات به کمک خط اعتباری بانک مرکزی و توسط شرکت صانیر که از پیمانکاران توانمند ایرانی به شمار می رود؛ در حال انجام است. در خصوص عراق نیز هم اکنون خط اعتباری 200 میلیون دلاری برقرار شده که به کمک آن صادرات خدمات فنی – مهندسی به این کشور همسایه نیز مورد حمایت قرار گرفته است. پروژه های فوق به عنوان مهمترین صادرات خدمات فنی – مهندسی به شمار می آید که در کشورهای دیگر انجام شده ولی در سایر بخش ها نیز بانک توسعه صادرات ، گام های بزرگی برداشته است.

گام بزرگ دیگری که در بانک توسعه صادرات در خصوص حمایت از صادرات غیرنفتی و همچنین ترانزیت کالا به کشورهای منطقه صورت پذیرفته مشارکت در تجهیز فاز 1 بندر شهید بهشتی چابهار است که می تواند ظرفیت بارگیری و تخلیه این بندر را از 2.5 میلیون تن فعلی به 8 میلیون تن در سال افزایش دهد. این در حالی است که موقعیت خاص بندر چابهار با حضور در نزدیکی آب های اقیانوسی همچنین همجواری با کشورهای پاکستان و امکان ترانزیت کالا از اقیانوس هند به کشورهای آسیای میانه در کنار سرمایه گذاری های عظیم در دست اقدام در این حوزه مهم جغرافیایی در کشور ، شرایطی خاص را فراهم آورده که همین وضعیت حتی سرمایه گذاران هندی را به حضور در رخدادهای اقتصادی این منطقه ترغیب کرده است. هم اکنون خطوط لوله انتقال گاز از عسلویه تا ایرانشهر به پایان رسیده و مسیر باقی مانده نیز در دست تکمیل است که در کنار احداث خط آهن ، تمامی ملزومات مورد نیاز برای توسعه صنعتی این بخش از کشور را فراهم خواهد کرد.

موارد فوق را باید رویکردهای اصلی بانک توسعه صادرات قلمداد کرد که در خصوص خدمات فنی مهندسی اهمییت بیشتری پیدا می کند. هرچند که این پروژه ها به معرفی بیشتری نیاز دارد. مشارکت در تجهیز فاز 1 بندر شهید بهشتی چابهار بزرگ ترین طرح در دست اجرای بانک توسعه صادرات در شرایط فعلی به شمار می آید که ارزش کل پروژه برای فاز 1 آن 470 میلیون دلار است که سهم بانک در تأمین تسهیلات مورد نیاز آن 334 میلیون دلار خواهد بود. نرخ سود 4 درصد و بازپرداخت آن نیز 8 ساله است. عقود استفاده شده در اجرای این پروژه دو سال مشارکت مدنی و 8 سال فروش اقساطی خواهد بود. این طرح کاملاً زیربنایی به شمار آمده و تمامی صادرکنندگان می توانند از امکانات ایجاد شده جهت صادرات و ترانزیت کالاهای صادراتی و وارداتی برخوردار شوند. منابع مورد نیاز این طرح صرفاً از محل منابع صندوق توسعه ملی و البته بدون مشارکت سایر بانک ها تأمین شده است. مدت زمان ایجاد این طرح نیز دو سال خواهد بود همچنین با اجرای کامل آن ، بخشی از ترافیک بار موجود در بندرعباس؛ به بندر چابهار منتقل می شود.

پروژه مهم دیگری که توسط بانک توسعه صادرات در دست اجراست را باید احداث خط سوم انتقال برق در کشور ارمنستان دانست. ارزش کل پروژه رقمی نزدیک به 107 میلیون و 900 هزار یورو است که 83 میلیون و 83 هزار یورو آن توسط بانک توسعه صادرات و به کمک خط اعتباری بانک مرکزی ، تأمین مالی می شود. 77 درصد ارزش پروژه از محل بانک و مابقی توسط شرکت صانیر که به عنوان شرکت نمونه ملی انتخاب شده است تأمین خواهد شد.

همچنین دکتر علی صالح آبادی در خصوص فعالیت های دیگر این بانک نیز عنوان داشت: یکی از کارویژه های اصلی بانک توسعه صادرات همان گونه که از نام این بانک نیز مشخص است را باید حمایت از صادرات بدانیم که در این خصوص دو رویکرد اصلی را می توان مد نظر قرار داد یکی اعطای تسهیلات و دیگری ارائه خدمات بانکی. در این خصوص دکتر علی صالح آبادی در گفتگویی با اگزیم نیوز؛ عنوان کردند: طبق اساسنامه بانک ، پرداخت تسهیلات و در کنار آن ارائه خدمات مشاوره و حتی آموزش از اصول اصلی بانک توسعه صادرات به شمار می آید.

هم اکنون این بانک 40 شعبه در اقصی نقاط کشور در اختیار دارد اما در سایر کشورهای جهان ، EXIM بانک ها ( بانک های توسعه صادرات و واردات ) معمولاً شعبه محور نیستند ولی شعب این بانک همگی فعالیت ارزی داشته حتی در استان ها و شهرهایی که صادرات محدودی از آن ها انجام می شود. در شعب این بانک کارشناسان خدمات مشاوره ای نیز ارائه کرده و شعب این بانک در استان های مختلف ، نقطه تماس مهمی با صادرکنندگان به شمار می آیند. وی در ادامه افزود: در خصوص تسهیلات برای آغاز فعالیت های تولیدی این بانک پس از دریافت طرح و بررسی های توجیهی بانک حاضر است سرمایه اولیه طرح تولیدی را پرداخت کرده و با توجه به زمان احداث و دوره بازپرداخت اقساط وام ، در نهایت اقساط آن بین 8 تا 10 سال بازپرداخت خواهد شد. در خصوص سرمایه در گردش نیز قراردادهایی یکساله منعقد شده و بازپرداخت اقساط نیز یکساله است. این در حالی است که با توجه به سرمایه بانک که نزدیک به 80 درصد آن ارزی است ، همین حجم به صورت ارزی پرداخت شده و همین رقم نیز به صورت ارزی دریافت می شود.

سایر پروژه هایی که از بستر بانک توسعه تأمین مالی شده اند:

• ایجاد هتل بین المللی 3 و 4 ستاره با ظرفیت 500 اتاق در فرودگاه امام خمینی تهران ، مبلغ تسهیلات 707 میلیارد ریال ، 36 ماه دوران مشارکت ، 6 ماه تنفس و 4.5 سال بازپرداخت.
• احداث نیروگاه  سیکل ترکیبی 968 مگاوات ، مبلغ تسهیلات 250 میلیون یورو که 100 میلیون یورو توسط بانک پارسیان تأمین مالی شده است.
• احداث سد و نیروگاه سنگ توده 2 بر روی رودخانه وخش تاجیکستان ، مبلغ تسهیلات 242 میلیون یورو که 180 میلیون دلار از طریق منابع صندوق ذخیره ارزی و 62 میلیون دلار از طریق منابع بانک توسعه صادرات تأمین مالی شده است.
• مشارکت در ساخت پارک آبی در جزیره کیش ، مبلغ تسهیلات 11 میلیون یورو به همراه 10 میلیارد تومان