افزایش رقم نقدینگی و عبور آن از مرز هزار هزار میلیارد تومان به یکی از نگرانی های اقتصاددان ها و هشدار آنها برای برنامه های اقتصادی کشور تبدیل شده است. بررسی های اگزیم نیوز نشان می دهند میزان نقدینگی در شرایط فعلی از مجموع نقدینگی در 8 سال منتهی به 84 بالاتر است. گفته می شود این موضوع اگرچه نگران کننده است اما باید گفت منشا این نقدینگی از دو محل پدید آمده است. نخست شفاف سازی آماری و خروج آمارهای نقدینگی از حبسی کهدر دوره قبل پیش آمده بود و دوم تجمیع منابع هنگفت یارانه ای و توزیع در جامعه.
با این حال به خوبی روشن است که سیستم بانکی با جذب رقمی در حدود 700 هزار میلیارد تومان از این نقدینگی توانسته بخش های مخنلف اقتصادی را فعلا از گزند تورم رها کند اما آیا این اتفاق در بلندمدت نیز عملی است؟ رییس کل اسبق بانک مرکزی می گوید اگر نرخ تورم از 10 درصد در سال جاری عبور کند برای اقتصاد کشور مضر خواهد بود. به عقیده مظاهری بای سال ۹۵ اگر رشد نقدینگی در حوالی رقم ۱۰درصد باشد مناسب است، در غیر این صورت نقدینگی فعلی با نرخ رشد بالاتر آثار تورمی خواهد داشت.
وی افزود: آمارها نشان میدهد تورم طی یک سال افزایش پیدا نکرده است، اما نقدینگی راکد فعلی در هر زمانی بهدلایل مختلف میتواند شروع به حرکت کرده و تورم را افزایش دهد، لحظهای که این اتفاق بیفتد و بهسمت سرمایهگذاری و کالاهای سرمایهای برود اثر تورمی را بسیار کم کرده و از آن میتوان برای افزایش تولید استفاده کرد.
وی افزود، اگر این اتفاق نیفتد و این نقدینگی منجمد تبدیل به یک نقدینگی سیال شود و بهسمت تقاضای کالاهای مصرفی یا بازار ارز و سکه حرکت کند منجر به تورم میشود. به تحلیل اگزیم نیوز در شرایط فعلی که اولا حرکت های کاهشی سریع تورم در جامعه تقریبا کند شده و از طرفی تقاضای انباشته در کشور به وفور یافت می شود ممکن است خروج نقدینگی از بانک ها برنامه های دولت برای کنترل تورم را خنثی و راه را برای رشد سرسام اور قیمت ها فراهم کند. به نظر می رسد دولت این مهم را می داند و در تلاش است تا با مهار تقاضا مانع از این اتفاق شود اما این سیاست در میان مدت نیز پاسخگو نیست چه برسد به بلندمدت.
مظاهری در این زمینه تاکید کرد، نقدینگی هزار هزار میلیارد تومانی هر یک ریالش صاحب دارد و بدون مالک نیست. بخشی از این نقدینگی بهصورت سکه و اسکناس در دست شهروندان است، همچنین سپردههای بانکی و سرمایهگذاری نیز که دیگر جزو نقدینگی میباشد، نیز مالک دارد.
این اقتصاددان در پاسخ به سؤالی درباره دلایل عدمهمراهی بانکها برای وامدهی با سود پایین گفت: وضعیت فعلی بهصورتی است که بانکها از دولت حدود بیش از 100هزار میلیارد تومان طلب دارند. در واقع این رقم در دست بانکها نیست و امکان استفاده از این پول را ندارند، هرچند مالک آن باشند و این رقم جزو نقدینگی حساب شود. این اعداد در دفاتر حسابداری بانکهاست ولی امکان استفاده از این مبالغ وجود ندارد.
رئیسکل اسبق بانک مرکزی در مورد بدهیهای دولت گفت، یک اقدام مناسب در راستای بحث خروج از رکود این بود که دولت از ظرفیت نقدینگی استفاده کند و همچنین بخشی از بدهیهایش را با استفاده از اوراق تسویه کند.
نظر شما