عوامل متعددی باعث شده تا فرصت های سرمایه گذاری در بخش تولید در کشور کاهش یابد این در حالی است که پیش از این و بعد از امضای برجام، نشانه های خوبی از بهبود فرصت های سرمایه گذاری در کشور ایجاد شده بود.

با این حال بورس بهترین شرایط را در حال حاضر برای جذب نقدینگی ها و هدایت آنها به تولید دارد.

بررسی شاخص بورس نشان می دهد تنها در 5 ماه اول امسال بیش از 50 درصد بازدهی این بازار بوده است. این مساله نشان می دهد حجم ورود نقدینگی به بازار در این مدت با رشد قابل توجهی روبرو شده است.

حجم معاملات نیز در این بازار بیش از دو برابر شده که نشان می دهد بورس اکنون بهترین بازار برای جذب سرمایه ها است. بررسی های اگزیم نیوز نشان می دهند که بازدهی بازارهای مختلف در حال حاضر منفی است جز بورس.

بازدهی 5 ماهه بازار ارز (دلار) طبق بررسی اگزیم نیوز منفی 33 درصد بوده است و این رقم برای سکه تمام بهار ازادی منفی 20 درصد بوده است. طلای 18 عیار نیز با افت 22 درصدی روبرو شده است.

بررسی ها حکایت از آن دارد که قیمت هر متر مربع مسکن در شهر تهران نیز بین 10 تا 18 درصد کاهش را در این مدت تجربه کرده است.

در بازارهای کالایی نیز به دنبال افت شدید قیمت های جهانی در بسیاری از کالاها تقریبا قیمت همه کالاهای پایه با روند نزولی روبرو شده است. این بدان معنا است که بازارهای سفته بازی اکنون هیچ شانسی برای جذب سرمایه های مردم ندارند.

در این فضا دو رقیب با قدرت با یکدیگر به رقابت می پردازند؛ نخستین رقیب سیستم بانکی است که با نرخ سود سالانه 15 درصدی و با ریسک تقریبا صفر در برابر بازار سرمایه با ریسک بالاتر اما بازدهی 3 برابری قرار گرفته است.

این موضوع باعث شده تا نقدینگی تنها دو انتخاب جدی برای سرمایه گذاری داشته باشد.

در این فضا تغییر جهت سپرده های بانکی از بلندمدت به کوتاه مدت زنگ خطری برای سیستم بانکی و البته سیگنال خوبی برای بورس تهران است و نشان می دهد که به زودی سیل نقدینگی در بورس باعث رشد شتابی شاخص و سودآوری های بسیار بالا برای شرکت ها خواهد شد.

اما ایا باید این جریان را حرکتی به سمت توسعه اقتصادی دانست؟ پاسخ به این سوال قطعا منفی است چراکه با این اقدام تنها منابع نقدینگی در بورس قفل و از ورود آن به بازارهای دیگر جلوگیری به عمل می آورد ولی شرکت ها بخش زیادی از سود خود را به صاحبان سهام برمی گردانند و بخش کمتری صرف توسعه می شود درحالیکه در سایر کشورها شرایط معکوس است.

در بورس های پیشرفته دنیا سود سهام به مصرف طرح های توسعه شرکت ها و افزایش ظرفیت های تولید می رسد و این امر به رونق بخش واقعی اقتصاد منتهی می گردد اما در ایران برعکس است و درنتیجه می بینیم که هجوم نقدینگی به بورس کمکی به رشد اقتصادی کشور نمی کند.

این مساله باعث می شود منابع بانکی که اغلب به عنوان پشتوانه برای تولید کشور در سال های گذشته بوده و تولید به منزله همین منابع تاکنون سر پا بوده با کاهش منابع روبرو شود.

البته این به معنای آن نیست که باید نقدینگی از بورس خارج شود بلکه به معنای آن است که بورس باید شرایطی را تعریف کند که افزایش سرمایه شرکت ها، ارتقای طرح های تولیدی و توسعه جای خود را به توزیع نقدی سود بدهد تا از قبل این اتفاق رشد اقتصادی درکشور تضمین و تورم کاهش یابد.

این موضوع باعث شده تا معامله سهام در بورس ایران نوعی سفته بازی باشد بطوریکه فعالان این بازار به جای نگاه بلندمدت به بورس نگاه کوتاه مدت را در 90 درصد اوقات در پیش گرفته اند و بعد از کسب یک سود مشخص بازار را ترک می کنند.

نوسانات بالا در بورس نیز به همین دلیل است. این موضوع به خصوص زمانی که نااطمینانی در اقتصاد افزایش می یابد تشدید می گردد.

در نتیجه بازار نمی تواند یک خط سیر ممتد را در پیش بگیرد. اکنون شرایط با اطمینان بیشتری روبرو است. هم ریسک های سیاسی تا حدی معتدل شده و هم بازارهای موازی در آرامش به سر می برند و این موضوع باعث طولانی تر شدن حضور صاحبان سرمایه در بورس می شود اما در زمان هایی که ریسک ها افزایش می یابند بورس قابلیت لازم برای نگه داشتن نقدینگی را ندارد و دلیل ان نیز نگاه سفته بازانه به این بازار است.

بر این اساس ضروری است که این نگاه تغییر یابد. باید بدانیم بورس کانال اصلی تامین مالی بخش واقعی اقتصاد است بنابراین تقویت آن منجر به رشد تولید، رشد اقتصادی، کاهش تورم، افزایش صادرات، بهبود اشتغال، کاهش نرخ ارز و توسعه اقتصادی همه گیر در کشور خواهد شد.