به گزارش خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی اگزیم نیوز، دکتر سیدحسین میرجلیلی، دانشیار پژوهشکده اقتصاد و مشاور ارشد سابق مدیر اجرایی گروه بانک جهانی امروز در جمع مديران بانك توسعه صادرات در سخنرانی خود تحت عنوان «بانک‌های توسعه ای و گروه بانک جهانی» به تشریح ماهیت و اهداف بانک های توسعه ای پرداخت و شیوه های اجرایی این بانک ها را در سطوح جهانی بیان نمود.

به گفته این کارشناس ارشد اقتصادی سرمایه گذاری های توسعه ای و زیربنایی جوامع به سه دلیل عمده مورد توجه بانک های تجاری قرار نمی گیرند؛ ماهیت تجاری بودن و کوتاه مدت بلند ساختار این بانکها، کارمزد و سود پایین فعالیت های توسعه ای و نیاز به یک نهاد تخصصی برای پشتیبانی طرح های توسعه ای دلایل این موضوع شمرده شده اند.

بانک های توسعه ای که به آنها بانک های سیاستی نیز گفته می شود در عموم کشورهای دنیا توسط بخش دولتی پایه گذاری می شوند و نقش مخالفت با چرخه های طبیعی اقتصادی را ایفا می نمایند. بروز چرخه های رکود و رونق اقتصادی یا همان سیکل های تجاری نیازمند حرکت معکوس دولت برای کنترل نوسانات ناشی از این چرخه ها می باشد.

میرجلیلی افزود: در بحران مالی 2007-2009، بانک‌های توسعه ای، با تداوم وام دهی در زمانی که بانک‌های خصوصی، وام دهی خود را کاهش دادند، نقش مخالف چرخه کسب و کار، ایفا کردند.

این پژوهشگر ارشد اقتصادی بانک‌های توسعه ای را  ابزارمهم دولت‌ها برای دستیابی به رشد و توسعه اقتصادی خواند و عنوان کرد این امر از طریق اعطای وام و اعتبار، ارائه ضمانت ها، خدمات مشاوره ای و ظرفیت سازی محقق می شود.

وی نقش دولت‌ها را تعیین وظیفه بانک توسعه ای، تامین سرمایه اولیه، و راه اندازی کنترل نهادهای توسعه ای دانست.

ميرجليلي همچنین گفت: در 20 سال اخیر، کشورها و دولت ها دو کار مهم را همزمان پیش بردند و آن خصوصی سازی نهادهای مالی در کنار تاسیس بانک‌های توسعه ای بوده است. بانک توسعه بلغارستان، بانک توسعه تایلند، بانک توسعه مکزیک، آژانس تضمین اعتبار صادراتی عمان و بانک توسعه هند از این قبیل هستند.

وی تاکید کرد: کشورهای گروه بریکس و قدرت های بعدی اقتصاد آینده دارای بانک های توسعه ای هستند.

دانشیار پژوهشکده اقتصاد پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با تقسيم‌بندي بانك‌هاي توسعه ‌اي تصريح كرد: بانک‌های توسعه ای که کمتر از 1 میلیارد دلار دارایی دارند، کوچک؛  بانک‌های توسعه ای که بین1 میلیارد و 9.9 میلیارد دلار دارایی دارند، متوسط ؛ بانک‌های توسعه ای که بین10 میلیارد و 99 میلیارد دلار دارایی دارند، بزرگ و نهايتا بانک‌های توسعه ای که بیش از 100 میلیارد دلار دارایی دارند، مگا بانک به حساب می آیند.

وي به چند نمونه مگا بانک در جهان اشاره داشت و گفت: بانک‌های توسعه مگا بانک شامل بانک توسعه چین، بانک توسعه برزیل و دو بانک توسعه KFW و NRW در آلمان است كه دارایی این بانک‌ها، بیش از دارایی بانک جهانی است.

این پژوهشگر ارشد افزود: دو بانک توسعه ای چندجانبه نیز در جهان وجود دارد که شامل بانک اسلامی توسعه و گروه بانک جهانی است.

مشاور ارشد سابق مدیر اجرایی گروه بانک جهانی با بيان اينكه بریتانیا در 2012 ،“بانک سبز“ را برای توسعه محیط زیست تاسیس کرد و ایالات متحده قرار است بانک توسعه زیرساخت ایجاد کند، گفت: در بررسی بانک جهانی، در پایان سال 2009، بانک‌های توسعه ای مورد بررسی،بیش از 2 هزار میلیارد دلار دارایی داشته اند.

به گفته دکتر میرجلیلی 5 نهاد اصلی گروه موسسات بانک جهانی شامل موارد زیر است:

1.      بانک بین المللی بازسازی و توسعه(  1944 )

2.      شرکت تامین مالی بین المللی( 1956 )

3.      موسسه بین المللی توسعه( 1960 )

4.      مرکز بین المللی برای حل اختلافات سرمایه گذاری(1966 )

5.      آژانس چندجانبه برای تضمین سرمایه گذاری( 1988)

نخستین نهاد بانک جهانی که در سال 1944 تاسیس شد تنها به دولت ها وام می دهد و به دلیل اهمیت بخش خصوصی به عنوان موتور رشد و توسعه اقتصادها نهاد بعدی در سال 1956 ایجاد شد که به بخش خصوصی تسهیلات ارائه کند.

موسسه بین المللی توسعه نیز برای حل اختلافات در حوزه سرمایه گذاری های مشترک و سرمایه گذاری خارجی تشکیل شده است.

بانک جهانی در 130 کشور دنیا شعبه دارد و عموما دفاتر خود را در کشورهایی برپا می کند که در آنها پروژه های در حال اجرا داشته باشد. دفتر گروه بانک جهانی در کشور ما نیز پیش از تحریم ها فعال بوده است.

بانک جهانی پیش از انقلاب اسلامی 33 پروژه و بعد از آن نیز 18 پروژه در ایران اجرا کرده است.

میرجلیلی همچنین گفت: از 25 کسی هیات مدیره بانک جهانی ایالات متحده آمریکا با 16 درصد سرمایه در این بانک یک کرسی کامل را در اختیار دارد؛ بریتانیا، فرانسه، چین، روسیه و عربستان هم هرکدام یک کرسی در این هیات دارند.