بعد از گذشت مدتها از زمانی که قرار بود اروپایی ها نسبت به اجرای تعهدات خود در مورد برجام اقداماتی مناسب در پیش بگیرند، اما هنوز کشورهای این گروه نتوانسته اند که اقدام خاصی انجام دهند و تنها ایجاد یک کانال مالی به نام اینستکس؛ آن هم نه با محوریت دولت های سه کشور آلمان، انگلیس و فرانسه روی کار آمده که به بهره برداری هم نرسیده است.

در این رابطه روز گذشته فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کرده که در نشست با حضور وزرای خارجه انگلیس، آلمان و فرانسه به‌عنوان طرف‌های اروپایی برجام درباره راهکارهای عملیاتی کردن اینستکس و انجام اولین تراکنش ظرف چند هفته‌ی آینده رایزنی کرده است.

وی بار دیگر یادآور شد: اتحادیه اروپا و تمام کشورهای اروپا به‌طور کامل مصمم هستند که برجام به‌طور کامل اجرا شود. با این حال به نظر می رسد طرف ایرانی این میزان از عملکرد را چندان کافی نمی داند و انتظارات بیشتری از آن دارد.

در این رابطه رییس کل بانک مرکزی دیشب در یک یادداشت در فضای مجازی نوشت اروپا با صدور کالاهای اساسی و دارو همکاری خود را در اجرای برجام نشان دهد. همتی گفت: اگر اروپا نگران واکنش آمریکاست می‌تواند توانایی خود را در صادرات کالاهای اساسی و دارو تست کنند. به گزارش اگزیم نیوز همتی رئیس بانک مرکزی  در این پست اینستاگرامی نوشت: از حدود یک سال پیش اروپا دنبال یک ساز و کار مالی برای انجام تجارت با ایران بود، تا اینکه بالاخره سه ماه پیش آن را معرفی کرد. نزدیک دو ماه است ساز و کار متناظر با آن تحت عنوان ساز و کار تجارت و تامین مالی ساتما ، در تهران تاسیس و مدیران آن به اروپایی ها معرفی شده اند.

به گفته وی تکرار مداوم جملاتی نظیر دنبال سازو کار مالی بودن، از سوی مسئولین اروپایی گزاره ای تکرای و نخ نما خواهد بود ساده ترین کار برای عملیاتی کردن فعالیت ساز و کارهای اینستکس و ساتما برداشت نفت توسط شرکت ها و نهادهای اروپایی یا اعطای یک خط اعتباری به صادرکنندگان اروپایی برای شروع صادرات به ایران است.اگر اروپا نگران واکنش آمریکاست می‌تواند توانایی خود را در صادرات کالاهای اساسی و دارو تست کنند. اکنون توپ در زمین اروپاست.

پس از خروج آمریکا از برجام در روز 18 اردیبهشت‌ماه سال 97 و بازگشت تحریم‌ها، ایران هفته گذشته به کشورهای باقیمانده در برجام 60 روز برای اجرای تعهدات خود به‌ویژه در حوزه‌های بانکی و نفتی فرصت داد و تأکید کرد: هر زمان که خواسته‌های ما تأمین شود؛ ما نیز به همان میزان اجرای مجدد تعهدات متوقف‌شده را از سر خواهیم گرفت، اما در غیر این صورت، جمهوری اسلامی مرحله‌به‌مرحله تعهدات دیگری را متوقف خواهد کرد.