امروز جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آفریقای جنوبی برای توسعه روابط دوجانبه هشت سند و یادداشت تفاهم همکاری امضا کردند و  اسناد و یادداشت تفاهم های همکاری میان تهران و پرتوریا، توسط مقام های ارشد دو کشور و در حضور دکتر حسن روحانی و جاکوب زوما، روئسای جمهوری دو کشور امضا شد.
یادداشت تفاهم همکاری در زمینه تجارت و صنعت، یادداشت تفاهم ایجاد کارگروه مشترک سرمایه‌ گذاری، یادداشت تفاهم همکاریهای کشاورزی، یادداشت تفاهم مدیریت منابع آب، یادداشت تفاهم همکاریهای بیمه‌ای، یادداشت تفاهم تبادل اطلاعات مالی مربوط به پولشویی، یادداشت تفاهم میان پژوهشگاه صنعت نفت و پترو اس ای و برنامه همکاری در زمینه فرهنگ و هنر، اسنادی بودند که دو کشور برای شتاب بخشیدن به همکاریهای دوجانبه، امضا کردند.

 ایران و افریقای جنوبی به عنوان دو کشور مهم آسیایی و افریقایی مصصم به گسترش روابط خود در تمام ابعاد  هستند و در این مسیر رییس جمهور دموکراتیک‌ترین کشور قاره سیاه امروز وارد تهران شد. کشوری که به لحاظ موقعیت و جایگاهی در عرصه قاره‌ای و بین المللی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است به نوعی می‌تواند دروازه ورود ایران به قاره سیاه تبدیل شود.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اگزیم نیوز، جاکوب زوما رییس جمهور آفریقای جنوبی امروز در راس هیاتی سیاسی و اقتصادی به عنوان نخستین رییس جمهوری این کشور پس از انقلاب اسلامی به تهران امد و 8 سند مهم همکاری میان دولتمردان دو کشور به امضا رسید تا در دوران پسا برجام و پسا تحریم تحول تازه‌ای در مناسبات سیاسی و اقتصادی دو کشور را رقم بزند و نوید بخش فصل نو در روابط دو کشور باشد. در هیات همراه صد و هشتاد نفره رییس جمهوری آفریقای جنوبی، افزون بر ۶ تَن از وزیران کابینه، بسیاری از فعالان اقتصادی این کشور حضور دارند. این نخستین بار در ۳۷ سال گذشته است که رییس جمهوری آفریقای جنوبی به کشورمان سفر می‌کند.

در حالی که قبل از تحریم‌های هسته‌ای، کشورمان یکی از ۱۰ شریک تجاری بزرگ آفریقای جنوبی و تامین کننده ۲۵ درصد نیاز پالایشگاه‌های آفریقای جنوبی به نفت خام بود ولی در فضای تحریمی شرایط به گونه‌ای دیگر رقم خورد. سال گذشته «علی‌اکبر فرازی» معاون امور بین الملل اتاق بازرگانی صنایع و معادن ایران در دیدار هیات آفریقای جنوبی با بازرگانان ایرانی، سهم ایران از واردت ۱۱۰ میلیارددلاری آفریقای جنوبی را تنها ۶ صدم درصد در سال ۲۰۱۱ دانست.

به این ترتیب، با حجم تجارت خارجی بیش از یکصد میلیارد دلاری ایران، میزان کنونی مبادله‌های اقتصادی و بازرگانی با آفریقای جنوبی به رغم وجود ظرفیت‌ها و بسترهای مشترک برای همکاری بسیار ناچیز است. سطح پایین مناسبات اقتصادی میان ایران و آفریقای جنوبی را نمی‌توان به معنای نبود یا کمبود بستر مشترک برای همکاری تفسیر کرد. تجارت کالا، مبادله خدمات، سرمایه گذاری و همکاری در حوزه مسایل بانکی از جمله زمینه‌های مهم همکاری ۲ کشور است. همچنین برقراری روابط فرهنگی، همکاری‌های دانشگاهی، بهداشتی و پزشکی نیز می‌تواند در این امر راهگشا باشد. مقابله فرهنگی- اطلاعاتی و‌گاه عملی با دهشت افکنی و گروه‌های تروریستی به عنوان پدیده شوم جهانی دیگر حوزه‌ای است که همکاری فعالانه ۲ طرف را می‌طلبد.

به باور کار‌شناسان، همکاری ‌های مشترک در بخش‌‌های صنعت، معدن، عمران، کشاورزی، پتروشیمی، دارو، فولاد، کشتیرانی، فناوری‌های نو از دیگر فرصت‌های پیش روی ایران و آفریقای جنوبی به شمار می‌رود. همچنین، همکاری در حوزه حمل و نقل به ویژه حمل و نقل ریلی، نفت و انرژی از دیگر حوزه‌هایی است که می‌تواند به رونق روابط تهران و پرتوریا بینجامد.

افزون بر موقعیت تعیین کننده آفریقای جنوبی در سطح قاره سیاه، این قدرت نوظهور آفریقایی در سطح بین المللی نیز از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. آفریقای جنوبی جدا از اینکه از جمله بنیانگذاران اتحادیه آفریقا محسوب می‌شود، در سازمان‌های بین المللی همچون سازمان ملل، اتحادیه کشورهای همسود، سازمان تجارت جهانی، صندوق بین ‌المللی پول، گروه ۷۷ و گروه ۲۰ (G-) نیز عضویت دارد.

به این ترتیب فرصت‌های بسیاری در زمینه همکاری‌های سیاسی- دیپلماتیک و نیز اقتصادی- تجاری پیش روی جمهوری اسلامی ایران و آفریقای جنوبی قرار گرفته است. حال که در سایه توافق هسته‌ای، تحریم‌ها و مانع‌های بین المللی از جلوی راه ایران برداشته شده، سفر رییس جمهوری آفریقای جنوبی به ایران و بررسی بسترهای مشترک می‌تواند به همکاری‌هایی گسترده و سودمند منجر شود. تهران و پرتوریا می‌توانند با بهره گیری از فرصت پیش آمده و استفاده از توانمندی‌های یکدیگر صفحه تازه‌ای را در روابط خود ورق بزنند.

تاكید روحانی بر گسترش روابط دو کشور

رییس جمهوری اسلامی ایران، آفریقای جنوبی را كشوری مهم دانست و گفت: در سفر رییس جمهوری آفریقای جنوبی به تهران استحكام روابط میان دو كشور مورد نظر قرار دارد .
حجت الاسلام والمسلمین دكتر حسن روحانی در نشست مشترك خبری با جاكوب زوما رئیس جمهوری آفریقای جنوبی كه در مجموعه فرهنگی-تاریخی سعدآباد تهران برگزار شد اظهار کرد:  در این سفر استحكام روابط دو كشور بسیار مهم، ایران به عنوان كشور مهم درمنطقه حساس خاورمیانه و همچنین كشور آفریقای جنوبی به عنوان كشور مهم قاره آفریقا به عنوان هدف سفر مورد نظر است .
رئیس جمهوری اضافه كرد: مردم ایران در دوران مبارزه مردم آفریقای جنوبی در برابر آپارتاید همواره در كنار مردم آفریقای جنوبی و حامی آنها بودند.
وی اضافه كرد: در مذاكرات خصوصی و عمومی امروز، راجع به فعالیت درآوردن ظرفیت های دو كشور در زمینه روابط اقتصادی ،تجاری و همچنین علمی ،فناوری و منطقه ای و بین المللی مذاكره كردیم.
رئیس دولت یازدهم با بیان اینكه توسعه روابط بانكی بین دو كشور می تواند در شرایط جدید، پیشران توسعه روابط دو كشور باشد، اظهار داشت: همچنین روابط دو كشور در زمینه صنعت، معدن و انرژی و همچنین فعالیت های فنی و مهندسی كه ایران می تواند در آفریقای جنوبی داشته باشد و شركتهایی كه می توانند از آفریقا در ایران حضور داشته باشند و موضوع حمل و نقل از موارد مهم مورد تاكید دو طرف بود.
روحانی افزود: با توجه به جایگاه آفریقای جنوبی، می تواند مركز اتصال ایران به آفریقا باشد و بنادر ایران هم می توانند از طریق كریدور جنوب به شمال ، آفریقا را با آسیای مركزی، قفقاز، روسیه و همچنین اروپای شرقی اتصال دهند.
وی اضافه كرد: موضوع روابط علمی و روابط نزدیك تر دانشگاه ها و مراكز فناوری دو كشور با توجه به پیشرفت ایران در برخی از فناوری های نو و همچنین جایگاه ممتاز آفریقای جنوبی در فناوری های جدید، می تواند به ارتقای علم و فناوری دو كشور و جایگاه دو كشور در جهان كمك كند.